1930’lu Yıllarda Kaşgar’da Çıkan “Şerqî Türkistan Hayati”, “Erkin Türkistan” ve “Yeñi Hayat” Gazetelerindeki Bazı Şiirler
Journal Title: Uluslararası Uygur Araştırmaları Dergisi - Year 2013, Vol 2013, Issue 1
Abstract
Ceditçilik hareketinin etkisiyle 20. yüzyılın başlarından itibaren Doğu Türkistan’ın çeşitli bölgelerinde çok sayıda gazete ve dergi çıkarılmaya başlamıştır. “Şerqî Türkistan Hayati”, “Erkin Türkistan”, “Yeñi Hayat” gazeteleri bunların bazılarıdır. 1930’lu yıllarda çıkarılan söz konusu gazetelerin dili Çağatay Uygur Türkçesi, Türkiye Türkçesi, Tatar Türkçesi, Özbek Türkçesine ait unsurlarından oluşturulmuş karma dil özelliği göstermektedir. Ayrıca, bu gazetelerde çok sayıda şiir basılmış olup, bunlar çağdaş Uygur şiirinin ilk ürünleri sayılır. Çağatay şiiri nazım biçimlerinin yanı sıra, halk edebiyatı nazım biçimleriyle de düzenlenmiş bu şiirlerde ilim, eğitim, uyanma, özgürlük, adalet, eşitlik, birlik beraberlik gibi sosyal muhtevalı tema ve konular işlenmiştir. Bu makalede söz konusu üç gazetede basılmış şiirler bir araya getirilmiş, transkripsiyonu yapılmış ve genel bir değerlendirmeye tabi tutulmuştur.
Authors and Affiliations
Alimcan İnayet
Keywords
Related Articles
- EP ID EP432289
- DOI -
- Views 135
- Downloads 0
A Study on “Kashgar Prints”: “Eastern Turki” Printed Materials Published By The Swedish Mission Press in Kashgar (1892- 1938) / “Kaşgar Yayınları” Üzerine Bir Çalışma: Kaşgar’da İsveç Misyonerliği Matbaası Tarafından Yayınlanan “Doğu Türkçesi” İle Yazılmış Eserler
1892’de İsveç Misyonerlik Ahit Kilisesi (Sevenska Missionsförbundet) Sincan, Kaşgar’da yeni bir misyonerlik sahası açmaya karar vermiştir. İlk İsveçli misyonerler burada Ocak 1892’de faaliyetlerine başlamışlardır. Misyon...
Türkiye Türkçesindeki –sA Eki ile Yeni Uygur Türkçesindeki –sA Ekinin Karşılaştırılması
-sA ekinin temel işlevi şart ve dilek bildirmektir. –sA eki bu temel işlevlerin dışında ihtimal, karşılaştırma gibi anlamlar da bildirir. -sA ekinin Türkiye Türkçesi ve Yeni Uygur Türkçesinde birbiriyle paralel kullanıml...
“ONİKİ MAKAM” ADI ÜZERİNE
Uygur Türkleri arasında “Uygur oniki mukamı” (Uygur Oniki Makamı) adıyla meşhur bir müzik şaheseri vardır. Bu eserin adındaki “makam” (mukam) teriminin ortaya çıkış tarihi, makam kültürünün kökleri, “oniki” sayısı ve mak...
Uygur “Yar-Yar” ve “Öleñ” Koşakları Üzerine
Uygur halk edebiyatında "yar-yar" veya "öleñ" olarak adlandırılan koşaklar Uygur düğün türküleri içerisinde bir türü teşkil etmektedir. Kendine özgü şekil ve muhteva özellikleriyle diğer koşaklardan ayrılır. Bu koşaklar...
18. YÜZYILDA YETİŞMİŞ UYGUR DİVAN ŞAİRİ ÖMER KARİM NEVBETÎ
Türklerin kadim yurdu olan Doğu Türkistan, Türk edebiyatının geliştiği önemli merkezler arasındadır. Doğu Türkistan’da 18. yüzyılda yetişmiş şairler klasik Türk edebiyatı bağlamında önemli eserler vücuda getirmiştir. Bu...