Afrykański rynek antykwaryczny. Między autentycznością a komercją. Przypadek Dogonów i Sombów
Journal Title: Afryka - Year 2018, Vol 47, Issue
Abstract
Pojawienie się masowej turystyki skutkuje zmianami zachodzącymi w sztuce ludów Afryki Zachodniej. W efekcie czego wzrosło zapotrzebowanie na „oryginalne pamiątki afrykańskie”, pojawiła się prawie przemysłowa, taśmowa produkcja „sztuki afrykańskiej”. Zjawisko to przeanalizowano na przykładzie dwóch ludów (Dogon i Somba), do których masowo docierali turyści oraz ludów w umiarkowany sposób dotkniętych tym zjawiskiem. Porównując sztukę ludów Afryki Zachodniej z początku XX wieku, kiedy nie istniało tam zjawisko masowej turystyki, do sztuki początku XXI wieku dostrzegamy zmiany. Jedne są zmianami zachodzącymi wewnątrz danej kultury, będącymi efektem naturalnego procesu przemian. Drugie są zmianami egzogennymi, wynikającymi z masowego zainteresowania sztuką, dziełami lokalnych rzemieślników. Maski i rzeźby – główny obiekt zainteresowań przyjezdnych poszukujących atrakcyjnej pamiątki, ulegają zmianie wskutek oczekiwań klientów. Sztuka artisan, z którą najczęściej spotyka się turysta, co prawda nawiązuje do tradycyjnej sztuki ludów odwiedzanych przez turystów, odpowiada jednak przede wszystkim na ich zapotrzebowanie. Niektóre wyroby są inspirowane gustami przyjeżdżających turystów. Rzemieślnik aby sprzedać swoje wyroby musi szybko reagować na potrzeby klienta. Obiekt sztuki tradycyjnej z całą swoją bogatą symboliką został wyrwany z kontekstu kulturowego, i stał się pamiątką z pobytu nie tylko z odwiedzanego terenu, ale z wizyty w Afryce w ogóle. Pojawił się w tym momencie problem co jest kopią a co autentykiem. W pojęciu sztuki europejskiej oryginał jest jeden, a każdy kolejny obiekt, który wygląda tak samo jest kopią lub falsyfikatem. W artisanach i muzeach jest wiele takich samych masek, rzeźb czy też innych obiektów o walorach artystycznych, różnią się jedynie w detalach i staranności wykonania. Pomimo tego etnolog nie powie, że to podróbki.
Authors and Affiliations
Lucjan Buchalik
ISLAM I MAGIA W KULTURZE HAUSA
Artykuł prezentuje religijno-magiczne zwyczaje rozpowszechnione w kulturze Hausańczyków z północnej Nigerii. Najbardziej popularną praktyką jest sha rubutu (dosł. picie napisu), którą spotyka się także wśród muzułmanów w...
Arabskie plantacje goździków na Zanzibarze i Pembie w XIX w.: uwarunkowania społeczne i kulturowe
Artykuł analizuje arabskie plantacje goździków na wyspach Zanzibar i Pemba w XIX w. Celem tej analizy jest opisanie funkcjonowania nieeuropejskiego modelu plantacji wykorzystującego pracę niewolników. Autor przedstawia o...
Generał Ichi – egipski podróżnik z epoki budowniczych piramid
Kontakty faraońskiego Egiptu z sąsiednimi krajami były częste i intensywne. Znacznie rzadziej podejmowano wyprawy na bardziej odległe tereny, a ważnym celem takich podróży był kraj Punt. Artykuł omawia egipskie ekspedycj...
Konferencja Międzynarodowa
The 15th Congress of PanAfrican Archaeological Association for Prehistory and Related Studies (PanAf): “Valorization of African Cultural Heritage and Sustainable Development”
Wkład Jana Czekanowskiego w badanie historii i tradycji królestw Bunyoro i Toro
Celem artykułu jest skrótowa prezentacja historii Bunyoro i Toro w świetle badań Jana Czekanowskiego wraz z próbą oceny jego dorobku naukowego w zakresie analizowanej tematyki. Polski antropolog prowadził badania terenow...