ANALIZA GEOCHEMICZNA I KORELACJE GENETYCZNE BITUMINÓW I SKAŁ TYPU CZARNYCH ŁUPKÓW W JEDNOSTKACH TEKTONICZNYCH KARPAT ZEWNĘTRZNYCH W POŁUDNIOWO-WSCHODNIEJ POLSCE I NA OBSZARZE PRZYLEGŁYM
Journal Title: Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego - Year 2011, Vol 444, Issue 444
Abstract
Badania przeprowadzono na obszarze Karpat zewnętrznych (w przygranicznym rejonie Polski, Słowacji i Ukrainy). Rozpoznano charakter facji anoksycznych w Karpatach na obszarze Polski i Słowacji w obrębie różnych jednostek tektonicznych od dukielskiej przez śląską, węglowiecką, skolską aż po borysławsko-pokucką. Analizę oparto na parametrach geochemicznych i wskaźnikach stanowiących wyniki badań metodą Rock-Eval, chromatografii gazowej alkanów i izoprenoidów oraz oznaczeń izotopów stabilnych węgla (dla materii organicznej). Stwierdzono zróżnicowanie poszczególnych wartości. Zawartość TOC zmienia się w przedziale od 0,62% do powyżej 8,7% wag., przy czym najwyższe wartości charakteryzują facje jednostki skolskiej. Potencjalna macierzystość utworów jest bardzo dobra w obrębie facji anoksycznych jednostki skolskiej, centralnej depresji karpackiej i jednostki dukielskiej. Rezydualny potencjał (S2) rozproszonej materii organicznej zmienia się od 0,26/1,20 mg HC/g skały w warstwach dolnokredowych w Łusce Bystrego do 16,50/36,59 mg HC/g skały w jednostce skolskiej (Bandrów). Jest on umiarkowany w segmencie polskim i słowackim jednostki dukielskiej i nieco wyższy w jednostkach magurskiej i borysławsko-pokuckiej. Frakcja alifatyczna dominuje we wszystkich badanych skałach przy stosunkowo homogenicznym składzie frakcji alifatycznej bituminów. Rozkład n-alkanów jest zmienny. Można wyróżnić trzy grupy bituminów o zróżnicowanej dominacji n-alkanów krótkołańcuchowych i/lub n-alkanów długołańcuchowych. Pristan na ogół dominuje nad fitanem, przy czym izoprenoidy często mają stężenie niższe w stosunku do sąsiadujących z nimi n-alkanów C[sub]17[/sub] i C[sub]18[/sub]. Stosunek pristan–fitan zmienia się od 18,01 (centralna depresja karpacka) poprzez 13,36 (jednostka węglowiecka) do 6,36 (jednostka śląska), podczas gdy w pozostałych rejonach jego wartość jest bliska jedności. Wśród węglowodorów aromatycznych przeważa fenantren i jego metylowe i di-metylowe pochodne. Wartości oznaczeń δ[sup]13[/sup]C[sub]PDB[/sub] dla węglowodorów wykazują niewielkie zróżnicowanie dla poszczególnych frakcji. Dla bituminów zmieniają się od –24,9 do –28,9‰. Dojrzałość termiczna kerogenu (typ mieszany od II do III) zmienia się od fazy niedojrzałej (jednostka skolska i borysławsko-pokucka) przez dojrzałą w jednostce śląskiej i dukielskiej, po fazę wczesnego okna gazowego w strefie melanżu tektonicznego i jej sąsiedztwie.
Authors and Affiliations
Katarzyna JARMOŁOWICZ-SZULC, Leszek JANKOWSKI
Keywords
Related Articles
- EP ID EP63958
- DOI -
- Views 55
- Downloads 0
RETARDATION OF POTENTIALLY TOXIC ELEMENTS (PTE) MIGRATION AS A RESULT OF THE AQUATIC ENVIRONMENT PROTECTION IN DISPOSAL SITES OF METAL ORE EXTRACTIVE WASTES
The study was aimed to elucidating barrier capacity of sulfide extractive wastes (exemplified in silicate waste from floatation dressing of copper ore) with respect to metals generated in the weathering zone, which migra...
ZMIANY SKŁADU CHEMICZNEGO WÓD W UTWORACH PERMU W KOPALNI RUD Zn-Pb POMORZANY W REJONIE OLKUSZA
W pracy przedstawiono wyniki prowadzonych od ponad 40 lat badań składu chemicznego wód w obrębie piętra permskiego w rejonie kopalni rud cynkowo-ołowiowych Pomorzany w rejonie Olkusza. Zostały opisane krótko i długotermi...
Ocena poziomu wymycia azotanów do wód podziemnych na podstawie badań w małych zlewniach rolniczych
Obszarami badawczymi były: mała zlewnia rolnicza i zlewnie drenarskie położone w rejonie Brzeska, na obszarze Pogórza Karpackiego. Do oceny poziomu wymycia, dla obszarów poszczególnych zlewni, sporządzono szczegółowy bil...
MINERAŁY ILASTE W EWAPORATACH MIOCEŃSKICH REGIONU KARPACKIEGO, UKRAINA
Skład asocjacji minerałów ilastych ewaporatów mioceńskich karpackiego regionu Ukrainy podsumowano na podstawie opublikowanych wyników badań dyfraktometrycznych i termicznych ewaporatów egeru–eggenburgu i badenu zapadlis...
CHARAKTERYSTYKA GEOLOGICZNA I FIZYKOCHEMICZNA DOLNOPALEOZOICZNYCH OSADÓW WOŁYNIA I PODOLA (ZACHODNIA UKRAINA)
Zróżnicowane facjalnie utwory syluru, miąższości od 340 do 1102 m, były deponowane na wołyńsko-podolskiej krawędzi platformy wschodnioeuropejskiej. Bariera budowana przez rafy, biohermy i ławice materiału detrytycznego g...