Co mierzą narzędzia psychometryczne stosowane w Polsce do diagnozy predyspozycji kierowców? Doniesienie z badań

Journal Title: Roczniki Psychologiczne - Year 2015, Vol 18, Issue 1

Abstract

Poziom bezpieczeństwa kierowców drogowych wymaga poprawy mechanizmu doboru kandyda­tów na kierowców zawodowych. Do tej pory powszechną praktyką jest dopasowywanie narzędzi diagnostycznych do konstruktów teoretycznych opisujących cechy i umiejętności uważane za przydatne w ruchu drogowym. W naszym podejściu zdecydowaliśmy się na podejście komplemen­tarne i analizowaliśmy, co naprawdę zmierzą metody stosowane przez praktyków polskiej psycho­logii transportu i jakie odpowiadają im konstrukty teoretyczne. Uzyskane wyniki są traktowane jako pierwszy krok w kierunku określenia trafności prognostycznej narzędzi psychometrycznych. Analizy opierają się na wynikach badań testowych 300 kierowców zawodowych, mężczyzn w wieku 21-65 lat. W próbie byli reprezentowani w równej liczbie przedstawiciele sześciu grup: uczestnicy kolizji; uczestnicy wypadku, sprawcy kolizji, sprawcy wypadku, zatrzymani pod wpły­wem alkoholu oraz tacy, którzy nigdy nie uczestniczyli w żadnej w powyższych sytuacji. Analizie poddano 27 wskaźników, wyodrębnionych z dziewięciu narzędzi diagnostycznych powszechnie stosowanych przez psychologów transportu w Polsce. Przeprowadzono eksploracyjną analizę czynnikową, aby znaleźć ukrytą strukturę tych narzędzi. Kryterium Kaisera pozwoliło nam ziden­tyfikować rozwiązanie 8-czynnikowe jako optymalne. Uzyskane czynniki to: uwaga, dokładność spostrzegania wzrokowego, czujność umysłowa, wspólnotowość, sprawność reakcji i podejmowa­nia decyzji, zdolności umysłowe (indukcja logiczna i dostrzeganie analogii), sprawczość, wrażli­wość na aprobatę społeczną.

Authors and Affiliations

Oleg Gorbaniuk, Bohdan Rożnowski, Adam Biela, Maria Biela-Warenica

Keywords

Related Articles

Rekursja jako wspólna podstawa procesów umysłowych, komunikacyjnych i językowych

Od kilkunastu lat na łamach zagranicznych czasopism toczy się debata wokół rekursywności ludzkich procesów umysłowych. Jej inicjator i główny propagator terminu „rekursja” (recursion) to Noam Chomsky. Ogranicza on jej wy...

Can Humility Bring Happiness in Life? The Relationship Between Life Aspirations, Subjective Well-Being, and Humility

A survey was carried out to explore the relationship between life aspirations, subjective well-being, and humility (i.e., accepting one's own limitations, accepting oneself and reality, no desire for control, making use...

Przegląd badań nad mimowolnymi wspomnieniami autobiograficznymi. Perspektywy badawcze

Przedmiotem artykułu są wspomnienia autobiograficzne powstające spontanicznie, bez wcze­śniejszej intencji ich przywołania, w populacji osób zdrowych. Mimowolne wspomnienia odróż­niono od wspomnień intruzywnych oraz wspo...

Polscy psychologowie nie gęsi i swój język mają

Punktem wyjścia do dyskusji na temat ewentualnej osobliwości badań naukowych prowadzonych przez psychologów w Polsce oraz kwestii publikowania przez nich prac w rodzimym języku jest otwierający niniejszy numer Roczników...

Download PDF file
  • EP ID EP137732
  • DOI -
  • Views 100
  • Downloads 0

How To Cite

Oleg Gorbaniuk, Bohdan Rożnowski, Adam Biela, Maria Biela-Warenica (2015). Co mierzą narzędzia psychometryczne stosowane w Polsce do diagnozy predyspozycji kierowców? Doniesienie z badań. Roczniki Psychologiczne, 18(1), 133-155. https://www.europub.co.uk/articles/-A-137732