HIEROFANIE WCZESNOŚREDNIOWIECZNEGO MIKROKOSMOSU. ROZWAŻANIA NA KANWIE ROZDZIAŁU DE VERMIBUS Z SUMMY RABANA MAURA (OK. 780-856)
Journal Title: Humanistyka i Przyrodoznawstwo. Interdyscyplinarny Rocznik Filozoficzno-Naukowy - Year 2014, Vol 1, Issue 20
Abstract
W niniejszym szkicu autorka spróbuje przybliżyć fragment wczesnośredniowiecznej debaty nad porządkiem wszechświata, u której podstaw leżał szeroko pojęty symbolizm chrze ścijański. Stanie się to możliwe dzięki wybra nym przyrodniczo-teologicznym refleksjom ka rolińskiego erudyty Rabana Maura zawartym w obszernej summie o świecie - De universo. Analizie zostanie poddana VIII księga wspo mnianego dzieła, swoistego rodzaju bestiariusz. Czwarty rozdział tej księgi, zatytułowany De vermibus - O robakach, otwiera przed czytelni kiem świat owadów, pierścienic, mięczaków, a także odstręczających ludzkich pasożytów, któ rych istnienie oraz bytowanie miały - zdaniem Maura - nieoceniony wkład w zrozumienie ta jemnic niewidzialnego Boga. Królestwo przyro- dy kryło w sobie moc alegorycznych kierun kowskazów. Ich umiejętne zinterpretowanie mogło otworzyć drogę do zbawienia. W każdej z ksiąg De universo odnajdujemy harmonijne zespolenie elementów z zakresu historii świata, człowieka i zbawienia. Maur z naukowym za cięciem i niepodważalną wiarą we współzależ ność świata doczesnego oraz niebiańskiego ko mentował i interpretował wszelkie zjawiska i mechanizmy z otaczającej go rzeczywistości. Wszechobecne dzieło stworzenia przybliżało go do samego Stwórcy. Przyroda stanowiła niekoń czące się źródło hierofanii. Ukryte w niej kody, klucze i metafory pozwalała rozszyfrować Bi blia, a także rozum kierowany przez wiarę. W ten sposób Maur - tak jak i wielu innych współczesnych mu uczonych - docierał do sa tysfakcjonującego poczucia poznania i zrozu mienia świata. Zbliżenia do sfery sacrum. Po przez widzialne obrazy, dźwięki i nazwy we wszystkich wymiarach człowieczego bytu moż liwe stawało się poszukiwanie i - w efekcie - odkrywanie Boga. Szukajmy więc „cienia prawdy i życia”1 w świecie krwiożerczych pija wek i pająków tkaczy. Wszakże prawdziwym „filozofem - w opinii Maura - jest ten, kto po siada wiedzę rzeczy boskich i ludzkich”.
Authors and Affiliations
Małgorzata Chudzikowska-Wołoszyn
СОВРЕМЕННАЯ ПОЛИТИЧЕСКАЯ РИТОРИКА: ИГНОРИРОВАНИЕ СМЫСЛОВ КАК СТРЕМЛЕНИЕ ВЛАСТВОВАТЬ
Retoryka polityczna jako środek wpływania na masy leży u podstaw właściwie każdej orga nizacji politycznej - niezależnie od przydzielo nych jej zadań. Bieżąca sytuacja ukazuje obec ne na świecie sprzeczności objawiaj...
WZROKOWY UKŁAD POZNAWCZY JAKO SPEKTROMETR (CZĘŚĆ II)
W pracy zaproponowano rozumienie wzrokowego układu poznawczego w oparciu o model spektrometru, który pozwala zrozumieć: obiektywizowanie percepcji, wybór informacji ze środowiska oraz rolę zjawiska powidoku w spostrzegan...
„PROJEKT MATEMATYCZNY”A IDEA „PRZEWROTU KOPERNIKAŃSKIEGO”W FILOZOFII IMMANUELA KANTA
Jose Ortega y Gasset (w eseju Wokół Gali leusza ) oraz Martin Heidegger (w rozprawie Pytanie o rzecz) sformułowali wykładnię źródeł nowożytnej nauki i nowej postawy badawczej. Obu filozofów odkrycie nowej metody...
OBSERVATIONS SUR LA CRITIQUE DE J. RAWLS PAR G.A. COHEN
Według Cohena i zgodnie z nauką, jaką Cohen czerpie z Rawlsa, ogromne znaczenie ma to, że ludzie przyznają zasadom sprawiedliwości naczelne miejsce w swojej zbiorowości i do nich dostosowują swoje postępowanie. W ten spo...
Pytanie o człowieka i jego miejsce w epoce antropocenu
Sympozjum nad książką Ewy Bińczyk (2018), Epoka człowieka. Retoryka i marazm antropocenu, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.