İslam Felsefesi ve Kelâm Açısından Başkasıyla Zorunlu Mümkün Varlık Terimi
Journal Title: Bilimname - Year 2018, Vol 201801, Issue 35
Abstract
İslam düşüncesinde varlık imkânla ilişkisi bakımından üç biçimde değerlendirilmiştir. İlki, zâtında imkân bulundurmayan varlık: Tanrı'dır. İkincisi, zâtında imkânı bilkuvve olan ve zorunlu olmayan varlıktır. Bu varlık var olmak zorunda değildir. Var olmaya da yok olmaya da eşit mesafededir. Bu iki yaklaşım hem İslam felsefesi hem de kelâmda ittifakla kabul edilmiştir. Üçüncü yaklaşımda ise imkân, varlıktan önce olmayıp, aksine zâtta imkânı bilfiil varlığıyla birlikte bulunur ve başkasıyla zorunlu zâtıyla mümkün varlık şeklinde ifade edilir. İslam filozofları ay üstü âlem, akıllar ve diğer ezeli yaratıkları bu şekilde başkasıyla zorunlu kategorisinde değerlendirir. Bilfiil var olan varlığı bir şekilde zorunlulukla ilişkilendiren filozoflar karşısında kelâmcılar ise imkân vasfının zorunluluk ile bir arada kullanılmaması gerektiğini ileri sürerler. Biz bu çalışmamızda filozofların ortaya koyduğu biçimde başkasıyla zorunlu mümkün varlık terimini ve kelâmcıların buna yönelik itirazlarını araştırdık. Buradan yola çıkarak, her iki disiplinin mümkün varlığa dair farklı yaklaşımlarının, onların alem tasavvurları üzerindeki etkilerini ortaya koymayı amaçlıyoruz. Araştırmamızı klasik felsefi ve kelâmî literatürün öne çıkan örnek metinlerini inceleyip analiz ederek yürüteceğiz.
Authors and Affiliations
Sibel KAYA
Keywords
Related Articles
- EP ID EP471086
- DOI 10.28949/bilimname.397045
- Views 93
- Downloads 0
Endülüslü Muhaddis Kâdî Mühelleb b. Ebî Sufre’nin Buhârî Rivayeti/Bukhari Narration of Andalusian Hadith Scholar Kâdî Mühelleb b. Ebî Sufre
Öz Endülüslü muhaddis Mühelleb b. Ebî Sufre (v. 435/1044), “Buhârî Rivâyeti” ile meşhur olmuştur. Üçüncü nesil Buhârî ravileri Asîlî (v. 392/1002) ile Kâbisî’den (v. 403/1012) sema yoluyla rivâyette bulunmuş bir Buhârî r...
Divan-ı Hümâyûnda Alınan Kararların Şeriyye Sicillerine Yansımalarına Örnekler/Examples On How Ruling Issued By The Ottoman Imperial Council Are Reflected In Ottoman Court Records
Osmanlı Devleti'nde; tebaa, ehl-i şer’ tarafından verilen mahkeme kararları ile ehl-i örfün haksız uygulamalarını, Divan-ı Hümâyûna arz ederek hakkını aramıştır. Bu bağlamda taşrada ehl-i şer’ ve ehl-i örfün herhangi bir...
Hikmet-i İlahiyye ve Kelam/Al-Hikmat Al-Ilâhiyyah and Kalâm
Öz Bu makalede Hikmet-i İlahi okulunun takipçileri veya el-Hikmet el-İlahi [özellikle genel prensipler el-umurel-ʽâmme ile ilgili kısmı] ve Kelam arasındaki ilişki incelendi. Hikmet-i İlahi ve Kelam arasındaki mücadele v...
Din Dersi Öğretmenlerinin Bir Öğretim Materyali Olarak Filmleri Kullanma Durumları/The Usage of Films as a Teaching Material by Religious Education Teachers
Gelişen teknolojik imkanlarla birlikte din öğretimi sürecinde yararlanılacak materyallerin sayısı da artmıştır. Söz konusu materyallerden birisi de filmlerdir. Filmler dersleri daha eğlenceli ve öğretici hale getirebilir...
Türkiye’de Din Psikolojisi Alanında Yapılan Lisansüstü Eğitim (1949-2015) Üzerine Değerlendirmeler - I/Evaluatıons on The Postgraduate Courses (1949-2015) in The Psychology of Religion in Turkey - I
Öz Bu makalenin temel amacı, ‘din psikolojisi’ alanında yüksek lisans yapmayı düşünen ve başta teoloji olmak üzere psikoloji, psikolojik danışmanlık ve rehberlik gibi ilgili alanlarda lisans düzeyinde eğitime sahip genç...