Komponenty sprawności fizycznej w ujęciu zdrowia (H-RF) dziewcząt i chłopców z Polski południowo-wschodniej w pierwszej dekadzie XXI wieku a ich miejsce zamieszkania
Journal Title: Antropomotoryka. Journal of Kinesiology and Exercise Sciences - Year 2012, Vol 22, Issue 60
Abstract
[b]Cel badań.[/b] Ocena w pierwszej dekadzie XXI wieku stopnia przejawiania się gradientów społecznych w Polsce południowo-wschodniej.[b]Materiał i metody.[/b] Do opracowania problematyki badawczej wykorzystano wyniki badań zebrane w latach 2001–2010 wśród 14899 dzieci i młodzieży w wieku od 8 do 18 lat ze szkół podstawowych i średnich z Polski południowo-wschodniej. Za miarę przejawiania się gradientów społecznych przyjęto zakres różnic w poziomie rozwoju komponentów sprawności fizycznej w ujęciu H-RF (Health-Related Fitness) u 5561 mieszkańców wsi (2530 ♀ i 3031 ♂) oraz u 9338 badanych w miastach (4448 ♀ i 4890 ♂). Obliczono podstawowe charakterystyki statystyczne (Me i SD min-max) oraz wskaźnik dymorfizmu. Wyniki pomiaru znormalizowano z wykorzystaniem Skali T („Tenowej Uniyear”), opracowanej według autorskiej propozycji Januszewskiego i Mleczki. Zakres gradientów społecznych scharakteryzowano na podstawie wskaźnika różnic punktowych branych pod uwagę komponentów sprawności fizycznej w ujęciu H-RF, przyjmując za miarę istotności statystycznej wartość 4 pkt w „Skali Tenowej Uniyear”.[b]Wyniki. [/b]Zaproponowana metoda punktacji w skali T okazała się dobrym narzędziem do uchwycenia zarówno wszechstronnej dynamiki rozwoju morfologicznego, funkcjonalnego i motorycznego, jak i komponentów sprawności fizycznej ukierunkowanej na zdrowie (Health-Related Fitness). Wyniki analizy zmienności wywołanej poprzez czynniki środowiska społeczno-kulturowego pozwalają zauważyć tendencję do utrzymywania się przewagi w rozwoju somatycznym mieszkańców miast nad rówieśnikami obojga płci mieszkającymi w środowisku wiejskim. W pomiarach wydolności fizycznej i zdolności wytrzymałościowych mieszkańcy wsi osiągali częściej przewagę nad rówieśnikami z miast.[b]Wnioski.[/b] Wyniki badań własnych nie dostarczyły dostatecznej liczby dowodów, aby dokonać falsyfikacji tezy o istnieniu stratyfikacji społecznej w pierwszej dekadzie XXI wieku w dwu społecznych niszach ekologicznych (miasto – wieś) Polski południowo-wschodniej. W rozwoju somatycznym utrzymuje się nadal tendencja do przewagi kinetyki i dynamiki rozwoju dzieci i młodzieży z miast. W rozwoju funkcjonalnym można dostrzec tylko w badanych zdolnościach wytrzymałościowych echa dawnego pożądanego przystosowania się mieszkańców wsi do warunków życia sprzyjającego osiąganiu pozytywnych wskaźników zdrowia. Zastosowane narzędzie ewaluacji sprawności fizycznej okazało się przydatne do oceny gradientów społecznych, czyli zmienności wywołanej czynnikami środowiskowymi.
Authors and Affiliations
Jerzy Januszewski, Edward Mleczko, Joanna Gradek, Elżbieta Cieśla
Keywords
Related Articles
- EP ID EP60391
- DOI -
- Views 103
- Downloads 0
Overweight and obesity in children and adolescents from Krakow in comparison with results from other peers populations
[b]Objective of research.[/b] In our study, a comparative analysis of the progression scale of the epidemic excess body weight and its components (obesity and overweight) was carried out. Performed in the environment of...
Ocena poziomu wybranych motorycznych zdolności kondycyjnych 11-letnich chłopców na przykładzie kadry wojewódzkiej Podkarpackiego Związku Piłki Nożnej
[b]Cel pracy.[/b] Ocena poziomu wybranych zdolności kondycyjnych chłopców w wieku 11 lat, reprezentujących 16 klubów piłkarskich zrzeszonych w Podkarpackim Związku Piłki Nożnej, a także opracowanie norm oceny wskaźników...
Development of gerokinesiology: one of the greatest challenges faced by sport sciences
First, the paper analyzes demographic data and consequences related to aging. With regard to the 27 European Union (EU) member states, a projection has been made that by 2060 the ratios of children (0–14 years) and the e...
Knowledge of downhill skiing safety among the Physical Education Academy students participating in programme winter camp. Part one
[b]Introduction. [/b]Appropriate training centered upon ensuring safety plays an important role in schooling future downhill skiing instructors and teachers specialized in coaching children. Evaluation of learning outcom...
A scientific evening with Aristotle, C.S. Peirce and A. Einstein
The author presents the universal relations between knowledge of philosophical, scientific and technical nature, seen from the perspective of the motor control. He discusses three technologies of thinking: induction, abd...