MICH(A)EL MANN WIELKI MISTRZ MINIATUROWYCH DZIEŁ XVI–XVII WIEKU

Apply

MICH(A)EL MANN WIELKI MISTRZ MINIATUROWYCH DZIEŁ XVI–XVII WIEKU

Journal Title: Muzealnictwo - Year 2015, Vol 56, Issue

Abstract

Wśród różnych rodzajów dzieł sztuki oraz wyrobów rzemiosła artystycznego bez trudu odnaleźć można również taki, który odnosi się do wykonanej w XVI i XVII w. grupy klasycznych obiektów, ale w wydaniu miniaturowym, w tym militarnych, czyli broni palnej długiej i krótkiej oraz armat, tzw. broni biżuteryjnej, a także miniaturowych skrzyneczek. Są to zabytki osobliwe, dzieła sztuki „zbytkownej” najwyższej klasy, bardzo kosztowne i rzadkie. Powstały w wyniku harmonijnego połączenia cennego kruszcu – złota, najwyższego rzemieślniczego kunsztu, niezwykłych zdolności manualnych wykonawcy oraz niepowtarzalnej stylistyki. Niemal od momentu pojawienia się, dzięki niezaprzeczalnym walorom przez blisko sto lat były poszukiwanymi, luksusowymi, niezwykłymi wyrobami. Na przełomie XVI i XVII w. głównym ich twórcą był czynny na terenie Rzeszy Niemieckiej Mich(a)el Mann dysponujący wysoko wyspecjalizowanym warsztatem – niezależnie od miejsca jego funkcjonowania – oraz współpracujący z nim brat Conrad. Mich(a)el Mann – jak podają dwa źródła leksykalne – artysta ślusarz i rusznikarz urodził się ok. 1560 r. w Augsburgu, zm. po 1630 r. prawdopodobnie w Word, wtedy przedmieściu Norymbergi. 29 stycznia 1589 r. zawarł związek małżeński z Ursulą Rempf. Jednocześnie przyjął prawa miejskie w Augsburgu, a jednym z jego poręczycieli był rusznikarz Michael Sattler. Prawa rzemieślnicze przyznano mu 19 lutego 1589 r. i wtedy wpisano do księgi cechowej, jako rusznikarza. Ślad jego funkcjonowania w Augsburgu urywa się w 1616 roku. Po kilku latach ponownie podjął pracę w Fürth i w Wöhrd. Rada Norymbergi 13 czerwca 1623 r. odmówiła mu wtedy przyznania praw miejskich (?).Z bardzo nielicznej grupy manierystycznych mistrzów – miniaturzystów Mich(a)el Mann zaliczany jest do najwybitniejszych przedstawicieli działających głównie w Norymberdze i Augsburgu. Był twórcą wyrafinowanych w formie „zbytkownych”, niezwykle trudnych do wykonania przedmiotów, które można podzielić na dwie grupy: „broń biżuteryjną” i miniaturowe „miłosne skrzyneczki” (niem. Minnekästchen). To właśnie dzięki nim Mich(a)el Mann, a w nieco mniejszym stopniu także jego brat Conrad, zyskali europejską sławę. Oglądając jego miniaturowe dzieła mikro-mechaniki pamiętać należy, że powstawały w okresie kiedy nie dysponowano odpowiednimi precyzyjnymi maszynami i specjalistycznymi urządzeniami oraz narzędziami. Te kunsztownie, z ogromną pieczołowitością i dbałością o szczegóły wykonane przedmioty, często w skali 1:10 w stosunku do używanych odpowiedników, są dowodem manualnego kunsztu ich twórców. Obecne w europejskich muzeach, zasługują także na uwagę polskich muzealników, jako cenne obiekty, o które warto zabiegać, aby mogli je w naszych muzeach podziwiać miłośnicy dawnego rzemiosła artystycznego i wytrawni kolekcjonerzy.

Authors and Affiliations

Zygmunt K. Jagodziński

Keywords

jewellery weapons love boxes Gold multipoint multiblock locks broń biżuteryjna złoto zamek rozporowy wieloryglowy

EP ID EP62046
DOI -
Views 71
Downloads 0