Motywy religijne i magiczne utrwalone w ludowych nazwach roślin (na przykładzie leksyki górali rabczańskich)
Journal Title: Język - Szkoła - Religia - Year 2018, Vol 0, Issue 3
Abstract
Przedmiotem artykułu jest opis ludowych nazw roślin, w których strukturze utrwalone zostało słownictwo związane z religią i magią. Autorka podejmuje się także próby określenia relacji między pierwiastkiem chrześcijańskim a pogańskim. Zgromadzony materiał obejmuje gwarowe słownictwo mieszkańców kilku wsi podhalańskich. Biorąc pod uwagę eksplikacje respondentów, odnotowane słownictwo gwarowe skwalifikowano do czterech nadrzędnych kategorii: cechy fizyczne desygnatu, czas i miejsce wegetacji, wartość użytkowa oraz odniesienia kulturowe (religia i magia). Pozwoliło to wskazać, jaki procent ogólnego zasobu botanicznego stanowią nazwy roślin, na których powstanie wpłynęła religia i magia. W tekście opisano 18 gwarowych jednostek leksykalnych, które pozwalają zrekonstruować ludową wizję świata, a także odkryć wartościowanie i sposób myślenia wspólnoty wiejskiej. Analiza wykazała, że postrzeganie gatunków botanicznych zależy w dużej mierze od kultury społeczności wiejskiej. Ludowe nazwy roślin, zawierające w swej strukturze sakronimy, np. Bóg, Chrystus, Matka Boska, świadczą o silnym przywiązaniu wiejskiej wspólnoty językowo-kulturowej do religii katolickiej. Słownictwo botaniczne dowodzi również, jak szczególna jest w kulturze ludowej rola wierzeń i praktyk magicznych. W zebranym materiale pojawiają się jednak nieliczne nazwy roślin związane z magią. Dawne rytuały zanikają bowiem pod wpływem kultury chrześcijańskiej. Wydaje się jednak, że elementy racjonalne i irracjonalne w kulturze ludowej współistnieją i odzwierciedla je język.
Authors and Affiliations
Ilona Kulak
Keywords
Related Articles
- EP ID EP632390
- DOI 10.26881/jsr.2018.3.02
- Views 45
- Downloads 0
Ukraińska humanistyka w odzyskaniu tożsamości
Autor tekstu opisuje sytuację ukraińskiej humanistyki. W czasie radykalnych przemian politycznych również nauki humanistyczne, ich metodologia i podejście muszą ulec przebudowie. W latach dziewięćdziesiątych przetłumaczo...
Dialog czy antagonizmy? Zjawisko synonimiczności i bliskoznaczności rzeczownika "dialog" (na przykładzie współczesnych sporów publicznych)
Celem artykułu jest pokazanie, jak w sporach publicznych ujawniają się różnice w rozumieniu dialogu. Uczestnicy dialogów wymiennie używają rzeczowników awantura, debata, krytyka, monolog, spór w rozumieniu dialogu, choć...
ЯЗЫК ЦЕРКОВНОГО СООБЩЕСТВА КАК ОСОБЫЙ ОБЪЕКТ ИЗУЧЕНИЯ ОПЫТ ПРЕОДОЛЕНИЯ НАУЧНОЙ СХОЛАСТИКИ
The expansion of Russian Orthodox Church’s presence in the public life of contemporary Russian society has raised a genuine interest of linguists to study the church community language. However, the use of formal logical...
Gdy "zanika sam fundament politycznego współistnienia" (Jan Paweł II, "Veritatis Splendor"), czyli o manipulacji i brutalizacji języka polityki
Artykuł ukazuje wybrany problem w komunikowaniu politycznym, związany bezpośrednio z dyskredytacyjną retoryką. Nasilające się zjawisko brutalizacji języka polityki skłania do refleksji, szczególnie w odniesieniu do etyki...
Polityka zagraniczna Argentyny w okresie kirchneryzmu. Czy możliwe jest eksportowanie praw człowieka?
Celem artykułu jest udzielenie odpowiedzi na następujące pytanie badawcze: w jakim stopniu koncepcja praw człowieka wpływała na kierunki polityki zagranicznej Argentyny w okresie prezydentur Néstora Kirchnera oraz Crist...