NADZÓR PAŃSTWA NAD PUNKTAMI KATECHETYCZNYMI NA PRZYKŁADZIE DZIAŁAŃ ADMINISTRACJI W ZIELONEJ GÓRZE WOBEC KOŚCIOŁA GORZOWSKIEGO
Journal Title: Studia z Prawa Wyznaniowego - Year 2011, Vol 14, Issue 14
Abstract
Bezpośrednio po zakończeniu II wojny światowej władze komunistyczne przystąpiły do ograniczania wpływu Kościoła na środowisko szkolne. Pomimo zobowiązania do nieutrudniania nauczania religii w szkołach, podjętego w „Porozumieniu” z 1950 r., przystąpiły do zmniejszania godzin lekcji religii i usuwania katechetów. W związku z tym, już w roku szkolnym 1952/1953, Kościół przystąpił do organizowania punktów katechetycznych. Chwilowa zmiana nastąpiła na fali „odwilży” w roku 1956, kiedy to szkoły stały się na nowo miejscem nauczania religii. Stan ten trwał jednak tylko do roku 1961, bowiem wtedy wraz z ustawą z dnia 15 lipca ostatecznie usunięto katechezę ze szkoły, a wszelką działalność oświatowo – wychowawczą poddano nadzorowi Ministerstwa Oświaty. Na jej podstawie wydane zostało zarządzenie w sprawie prowadzenia punktów katechetycznych i instrukcja w sprawie ich rejestracji. Stały się one podstawą do uzurpowania sobie przez władze komunistyczne prawa do wizytowania i kontrolowania zajęć prowadzonych w punktach katechetycznych. W parafiach Kościoła gorzowskiego znajdujących się na terenie województwa zielonogórskiego władze wyznaniowe i oświatowe próbowały zmusić księży do podporządkowania się wydanym przepisom, jednak zdecydowana postawa Kurii gorzowskiej powodowała, że jedynie nieliczni księża rejestrowali punkty katechetyczny i pobierali wynagrodzenie za nauczanie religii. Również niewielu księży godziło się na wizytowanie lekcji religii odbywających się w pomieszczeniach kościelnych i składanie sprawozdań z nauczania. Widząc nieskuteczność zarówno działań administracyjnych, jak i bezprawnych nacisków polegających na zastraszaniu, szantażowaniu i karaniu księży nauczających w punktach katechetycznych, w połowie lat 70-tych władze państwowe praktycznie zrezygnowały z nadzoru nad punktami katechetycznymi, a w październiku 1981 r. uchyliły krzywdzące Kościół przepisy uznając przy tym, że katecheza parafialna jest wewnętrzną sprawą kościołów i związków wyznaniowych.
Authors and Affiliations
Dariusz Mazurkiewicz
Keywords
Related Articles
- EP ID EP114084
- DOI -
- Views 221
- Downloads 0
PRZEDSZKOLA I OCHRONKI ZAKONNE W ŚWIETLE POLSKIEGO PRAWA OŚWIATOWEGO W LATACH 1945-61
Władze komunistyczne Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej dążyły do laicyzacji systemu oświaty i wychowania, począwszy od najniższego poziomu edukacyjnego, jakim były przedszkola. W ramach antykościelnej i antyzakonnej poli...
THE ACTIVITIES OF THE CATHOLIC MASS MEDIA AS MANIFESTATION OF PLURALISM AND GUARANTEE OF DEMOCRACY
The man as a social being functioning simultaneously in different communities. One of them consists of churches and religious associations that have the right to establish and hold their own the mass media. Through them,...
BUSINESS ACTIVITY IN RELIGIOUS CEMETERIES DONE BY JUDICIAL PERSONS OF THE CATHOLIC CHURCH
Polish legislation gives churches and other religious associations the right of ownership, management and establishment of cemeteries in compliance with the relevant legal provisions on cemeteries and burial. In principl...
Sesja naukowa pt. Klauzula sumienia, Warszawa, 20 lutego 2014 r.
sprawozdanie
FLOATING TERRITORIES OF RELIGION(S): SHIFTING PARADIGMS, ERRATIC THEORIES, AND VOLATILE REALITIES?
This paper attempts to outline the issue of “territory”, and other related conceptual categories such as “space”, in religious studies. Based on recent as well as older publications, it critically addresses current debat...