NADZÓR PAŃSTWA NAD PUNKTAMI KATECHETYCZNYMI NA PRZYKŁADZIE DZIAŁAŃ ADMINISTRACJI W ZIELONEJ GÓRZE WOBEC KOŚCIOŁA GORZOWSKIEGO
Journal Title: Studia z Prawa Wyznaniowego - Year 2011, Vol 14, Issue 14
Abstract
Bezpośrednio po zakończeniu II wojny światowej władze komunistyczne przystąpiły do ograniczania wpływu Kościoła na środowisko szkolne. Pomimo zobowiązania do nieutrudniania nauczania religii w szkołach, podjętego w „Porozumieniu” z 1950 r., przystąpiły do zmniejszania godzin lekcji religii i usuwania katechetów. W związku z tym, już w roku szkolnym 1952/1953, Kościół przystąpił do organizowania punktów katechetycznych. Chwilowa zmiana nastąpiła na fali „odwilży” w roku 1956, kiedy to szkoły stały się na nowo miejscem nauczania religii. Stan ten trwał jednak tylko do roku 1961, bowiem wtedy wraz z ustawą z dnia 15 lipca ostatecznie usunięto katechezę ze szkoły, a wszelką działalność oświatowo – wychowawczą poddano nadzorowi Ministerstwa Oświaty. Na jej podstawie wydane zostało zarządzenie w sprawie prowadzenia punktów katechetycznych i instrukcja w sprawie ich rejestracji. Stały się one podstawą do uzurpowania sobie przez władze komunistyczne prawa do wizytowania i kontrolowania zajęć prowadzonych w punktach katechetycznych. W parafiach Kościoła gorzowskiego znajdujących się na terenie województwa zielonogórskiego władze wyznaniowe i oświatowe próbowały zmusić księży do podporządkowania się wydanym przepisom, jednak zdecydowana postawa Kurii gorzowskiej powodowała, że jedynie nieliczni księża rejestrowali punkty katechetyczny i pobierali wynagrodzenie za nauczanie religii. Również niewielu księży godziło się na wizytowanie lekcji religii odbywających się w pomieszczeniach kościelnych i składanie sprawozdań z nauczania. Widząc nieskuteczność zarówno działań administracyjnych, jak i bezprawnych nacisków polegających na zastraszaniu, szantażowaniu i karaniu księży nauczających w punktach katechetycznych, w połowie lat 70-tych władze państwowe praktycznie zrezygnowały z nadzoru nad punktami katechetycznymi, a w październiku 1981 r. uchyliły krzywdzące Kościół przepisy uznając przy tym, że katecheza parafialna jest wewnętrzną sprawą kościołów i związków wyznaniowych.
Authors and Affiliations
Dariusz Mazurkiewicz
ZWOLNIENIA PODATKOWE DLA ZWIĄZKÓW WYZNANIOWYCH W ORZECZNICTWIE SĄDU NAJWYŻSZEGO USA
Zwolnienia podatkowe dla związków wyznaniowych (kościołów) funkcjonują w amerykańskim systemie prawnym od czasów kolonialnych. W prawie federalnym kluczowe znaczenie ma zwolnienie od podatku dochodowego na podstawie § 50...
SEKULARYZACJA W EUROPIE Z LITEWSKIEJ PERSPEKTYWY
Patrząc z litewskiej perspektywy na dokonujący się w Europie postęp procesów sekularyzacyjnych można sformułować przynajmniej kilka generalnych uwag. Przede wszystkim nie powinno się zapominać, że u początków europejskic...
RESISTANCE OF RZESZÓW REGION’S SOCIETY IN RELATION TO THE ACTIONS OF THE DEPARTMENT OF RELIGION
After World War II the government in Poland was overtaken by the communist party. Based on ideology of Marxism–Leninism, the communists had engaged in a fight against the Roman Catholic Church in order to destroy it. O...
OPÓR SPOŁECZEŃSTWA RZESZOWSZCZYZNY WOBEC DZIAŁAŃ WYDZIAŁU DO SPRAW WYZNAŃ
Po II wojnie światowej partia komunistyczna przejęła w Polsce władzę. Bazując na ideologii marksistowsko-leninowskiej, podjęła ostrą walkę z Kościołem katolickim, zmierzając do jego zniszczenia. Jednym z elementów tej...
The “living together” argument in the European Court of Human Rights case-law
This article analyses the three cases where the argument of “living together” was engaged by the ECtHR and accepted as a legal justification for the prohibition of the full-face veils (burqa and niqab): SAS v. France (20...