Najmniejsze osiedla projektu Ernsta Maya. Jak stworzyć kameralny zespół mieszkaniowy
Journal Title: Architectus - Year 2013, Vol 17, Issue 1
Abstract
W pejzażu przedmieść miast i miasteczek dolnośląskich można zaobserwować wyróżniającą się grupę zespołów budynków mieszkalnych. Małe parterowe, czasem piętrowe domy jednorodzinne lub kilkurodzinne, o skromnej architekturze nawiązującej do form lokalnego klasycyzmu, tworzą zwykle urozmaicone układy ulic i placów. Wszystkie te zespoły mieszkaniowe powstały w wyniku działalności dwóch spółek budowlanych „Schlesische Landgesellschaft” i „Schlesisches Heim” („Schlesische Heimstätte”) w stosunkowo krótkim okresie ich działalności w pierwszych latach po pierwszej wojnie światowej, kiedy kierownikiem architektonicznym obydwu pozostawał Ernst May. Stanowią przykład bardzo ciekawej próby rozwiązania problemu mieszkaniowego, swoistej alternatywy dla rozbudowy miast. Najmniejsze z nich to najlepsze przykłady realizacji idei architektonicznej i urbanistycznej tzw. małych osiedli (Kleinsiedlung). Były to pierwsze kroki na drodze kształtowania teorii i praktyki projektowania osiedli zabudowy jednorodzinnej. Podczas całej działalności „Schlesische Heimstätte” zajmowała się wznoszeniem małych osiedli i ten aspekt prac, zgodny zresztą z dyrektywami państwowymi, traktowano jako podstawowy. Małe osiedla, w zależności od podejmowanych zleceń, miały różną funkcję. Były to więc osiedla rolnicze (Dobroszyce, Czarne, Nowy Folwark k. Jelcza), półrolnicze na peryferiach miast (Brzeg Dolny, Ząbkowice Śląskie, osiedla w gminach podwrocławskich), osiedla robotnicze przy kopalniach i zakładach przemysłowych oraz kolei (Stary Lesieniec, Małujowice, Oleśnica, Dzierżoniów, Nowa Ruda, Chojnów, Prudnik). Również w projekty rozbudowy miast wprowadzano układy tzw. małych osiedli (Radków, Niemcza, Lądek-Zdrój, Kluczbork). W zależności od wielkości terenu, jego ukształtowania i sąsiedniej zabudowy otrzymywały różną kompozycję urbanistyczną i dostosowane do niej rozwiązania architektoniczne budynków. Początkowo w architekturze domków i rozwiązaniach urbanistycznych duże znaczenie miały jeszcze zasady projektowania dziedziczone po secesji oraz regionalizm, z czasem coraz większą rolę odgrywały reguły funkcjonalizmu. Małe osiedla okresu międzywojennego na Dolnym Śląsku należą zapewne do jednych z ciekawszych przykładów rozwiązań zespołów mieszkaniowych. Najbardziej charakterystyczną ich cechą, która stanowi o szczególnym uroku, jest ukształtowanie niewielkich wnętrz urbanistycznych – placyków, zakoli ulicznych czy małych skwerów. Wszystkie te rozwiązania stanowią do dziś godne powielenia pomysły przy projektowaniu architektury i urbanistyki osiedli mieszkaniowych.
Authors and Affiliations
Bogna Ludwig
Keywords
Related Articles
- EP ID EP146810
- DOI 10.5277/arc130103
- Views 98
- Downloads 0
Grzebowiska dla zwierząt w Polsce
W niniejszym artykule podjęto tematykę miejsc pochówku zwierząt. Problem został omówiony w odniesieniu do terenu Polski na tle przykładów z zagranicy. Współczesne grzebowiska dla zwierząt powstają w naszym kraju od nieda...
Authenticity of historic architecture and palimpsest in the historical space – new media and presentation of the cultural heritage
The article presents chosen aspects connected with presenting and exhibiting historic architecture with the use of new media and digital techniques. Focus is given to the problem of authenticity of heritage structures an...
Dawne miasteczka – dzisiejsze osiedla Wrocławia w opinii ich mieszkańców
W artykule przedstawiono trzy osiedla Wrocławia – Brochów, Leśnicę i Psie Pole – które zostały wybrane na przedmiot badań ze względu na ich dawną samodzielność jako miasteczek. Po krótkiej charakterystyce historycznej i...
“Nodes and Spatial Structures”, a tribute to Stéphane du Château
The work of Stéphane du Château is clearly inscribed in the second half of the 20th century. He developed several spatial structures’ systems based on a clever design of nodes, which were all patented. More than two hund...
Buildings with a corner timbered-framework. Thermal performance improvement of external walls and roof
The subject of the article is thermal performance improvement of external partitions (roof and walls) of wooden buildings with a corner timbered-framework structure. This problem concerns objects which are several dozen...