Nauki historyczne, nauki eksperymentalne i metoda naukowa
Journal Title: Filozoficzne Aspekty Genezy - Year 2011, Vol 8, Issue
Abstract
Wielu naukowców sądzi, że istnieje jedna, interdyscyplinarna metoda uprawiania dobrej nauki. Wzorcowe przykłady czerpane są jednak z obrębu klasycznych nauk eksperymentalnych. Czasem, kiedy hipotez o charakterze historycznym nie można testować w kontrolowanych warunkach laboratoryjnych, twierdzi się, że badania historyczne mają gorszą jakość niż badania eksperymentalne. Celem niniejszego artykułu jest wykazanie, na podstawie przykładów z różnych dyscyplin historycznych, że to przekonanie jest błędne. Po pierwsze, pogląd o rzekomej wyższości badań eksperymentalnych wynika z przyjęcia takich koncepcji metodologii naukowej (indukcjonizmu baconowskiego i falsyfikacjonizmu), które mają poważne mankamenty, zarówno na płaszczyźnie logicznej, jak też jako ujęcia rzeczywistych praktyk naukowców. Po drugie, chociaż między metodologiami nauk eksperymentalnych i nauk historycznych zachodzą zasadnicze różnice, związane są one z pewną wszechobecną właściwością świata przyrody - czasową asymetrią przyczynowości. Nie da się zatem utrzymać twierdzenia, że nauki historyczne są pod względem metodologicznym gorsze od nauk eksperymentalnych.
Authors and Affiliations
Carol E. Cleland
Artefakty zwierzęce i pozaziemskie - inteligentnie zaprojektowane?
Autor, podając przykłady ze świata zwierząt i analizując domniemane świadectwa istnienia istot pozaziemskich, dowodzi, że teoria inteligentnego projektu nie jest odrzucana współcześnie przez wzgląd na światopoglądowe upr...
Historical Science, Experimental Science, and the Scientific Method
Many scientists believe that there is a uniform, interdisciplinary method for the practice of good science. The paradigmatic examples, however, are drawn from classical experimental science. Insofar as historical hypothe...
The Sketch of the Model of Levels of Analysis in the Studies of Relation Between Science and Religion
I propose the model of division of statements on the reality that differentiate them according to the degree of their empirical character. The following model is supposed to facilitate analysis of propositions on the rel...
Teoria inteligentnego projektu a nadnaturalizm - o tezie, że projektantem może być Bóg lub istoty pozaziemskie
Kiedy rzecznicy teorii inteligentnego projektu (ID) zaprzeczają, że ich teoria ma charakter religijny, opowiadają się za teorią minimalistyczną (teorią mini-ID), według której odkryte w naturze nieredukowalnie złożone ad...
O prawie, które kierowało pojawianiem się nowych gatunków
Przedmiotem niniejszego tekstu jest prawo, zgodnie z którym „Każdy gatunek pojawił się współzależnie w czasie i przestrzeni z wcześniej istniejącym i blisko spokrewnionym gatunkiem”. Powyższe prawo łączy ze sobą i tłumac...