O BADANIU PROWENIENCJI MUZEALIÓW

Apply

O BADANIU PROWENIENCJI MUZEALIÓW

Journal Title: Muzealnictwo - Year 2012, Vol 53, Issue

Abstract

Artykuł omawia doświadczenia muzealnika z 15 letnim stażem, pracownika Działu Głównego Inwentaryzatora Muzeum Narodowego w Warszawie (MNW), pasjonata badania historii zbiorów, z wykształceniem archiwistycznym, pełniącego obowiązki pierwszego w polskim muzealnictwie stanowiska ds. badania proweniencji zbiorów. Śledzenie losów poszczególnych muzealiów, ich oznaczeń, sposobów zapisów w inwentarzu oraz badanie towarzyszącej im dokumentacji pozwala na stopniowe poznawanie historii zbiorów MNW, które po II wojnie światowej nazywane było „centralną składnicą” muzealną. Kierowano do niego wtedy liczne zabytki znalezione w składnicach poniemieckich z Dolnego Śląska, Pomorza, Austrii jako efekt tzw. akcji rewindykacyjnej, mienie wywiezione z Warszawy po powstaniu warszawskim oraz zabytki skonfiskowane w procesach sądowych i politycznych, także o nierozpoznanym pochodzeniu. W następnych latach wiele zabytków oddawano do nowych muzeów, rękopisy i dokumenty przekazywano do archiwów, książki do bibliotek ale i obrazy np. Niemieckiej Republice Demokratycznej, PP DESA (PP Dzieła Sztuki i Antyki) i do Rady Prymasowskiej. Niestety zaniedbania w ewidencjonowaniu tych ruchów muzealiów było powodem utraty informacji o pochodzeniu przedmiotów. Artykuł zwraca uwagę na przełomową współpracę z kolegami z innych muzeów w ustalaniu prawidłowej proweniencji zbiorów. Przedstawia warsztat badacza proweniencji ilustrowany wybranymi przypadkami, opisując źródła z których korzysta: dokumentację ewidencyjną, akta nabytków, kwitariusze ofert zakupów, wszelkie odręczne notatki z zapisami o znakach własnościowych, spuścizny po byłych pracownikach instytucji, dokumentacje konserwatorską, fotograficzną, przedwojenne drukowane katalogi zbiorów lub wystaw, przedwojenną prasę, genealogię. Autor zwraca uwagę na zasadność korzystania z zasobów archiwów miejskich i instytucjonalnych oraz zasobów archiwalnych w innych miastach. Cenna jako źródła wiedzy o nabytkach powojennych w wielu muzeach może okazać się informacja o dokumentacji Centralnej Komisji Zakupów przy MKiS. Powołane uchwałą Rządu w 1990 r. Biuro Pełnomocnika Rządu do Spraw Polskiego Dziedzictwa Kulturowego za Granicą przy MKiS, na nowo podjęło działalność dokumentowania strat wojennych Polski w dziedzinie dóbr kultury. Obecnie w MKiDN, prowadzona jest baza danych o obiektach utraconych w czasie wojny, budowana na podstawie informacji przekazywanych przez poszczególne muzea. Wyniki tej pracy zależą od zaangażowania osób pracujących nad badaniem proweniencji w poszczególnych muzeach. W artykule autor zamieścił wizerunek obrazu utraconego w czasie II wojny światowej, który udało się odnaleźć w wyniku opisanych prac badacza proweniencji.

Authors and Affiliations

Roman Olkowski

Keywords

UNIWERSYTET III WIEKU. WYZWANIE I SZANSA DLA MUZEUM

W Polsce pierwszy uniwersytet trzeciego wieku powstał w 1975 r. i od tego czasu jest to bardzo dynamicznie rozwijająca się idea. Rok 2012 został ogłoszony Rokiem Uniwersytetów Trzeciego Wieku przez Senat RP, co świadczy...

RESULTS OF MULTI-CRITERIA RESEARCH ON THE LAST JUDGMENT FROM THE NATIONAL MUSEUM IN GDAŃSK. NEW ATTRIBUTION OF THE TRIPTYCH TO ROGIER VAN DER WEYDEN AND HANS MEMLING

The masterpiece The Last Judgment exhibited at the National Museum in Gdańsk was developed in 15th century; painted in tempera and oil on oak, the triptych has been attributed to Hans Memling so far. The only date in his...

EP ID EP62231
DOI -
Views 60
Downloads 0