O znanych i mniej znanych relacjach Leonharda Eulera z Polską
Journal Title: Studia Historiae Scientiarum - Year 2016, Vol 15, Issue
Abstract
W tej pracy skupiamy się na kontaktach badawczych Leonharda Eulera z polskimi naukowcami jego epoki, głównie z Gdańska (wtedy Gedanum, Danzig). L. Euler był najbardziej płodnym matematykiem wszystkich czasów, najwybitniejszym matematykiem osiemnastego wieku i jednym z najlepszych w historii. Kompletne wydanie jego rękopisów nie zostało dotąd zakończone (Kleinert 2015; Kleinert, Mattmüller 2007). Kontakty Eulera z francuskimi, niemieckimi, rosyjskimi i szwajcarskimi naukowcami są powszechnie znane, a stosunki z Polską, wtedy jednym z największych krajów europejskich, są nadal zapomniane. Euler odwiedził Polskę tylko raz, w czerwcu 1766 roku, w drodze powrotnej z Berlina do Petersburga. Był goszczony przez dziesięć dni w Warszawie przez Stanisława II Augusta, ostatniego króla Polski. Wielu polskich naukowców przedstawiono Eulerowi, nie tylko z kręgów matematycznych, ale również astronomów i geografów. Korespondencja Eulera z gdańskimi naukowcami i urzędnikami, w tym Carlem L. Ehlerem, Heinrichem Kühnem i Natanaelem M. von Wolfem zaczęła się już w połowie lat 1730-tych. Wyróżniamy relacje L. Eulera z H. Kühnem, profesorem matematyki w Gimnazjum Akademickim w Gdańsku i prawdopodobnie najlepszym polskim matematykiem tamtej epoki. To od H. Kühna Euler dowiedział się o problemie mostów królewieckich. Dlatego można argumentować, że początek teorii grafów i topologii płaszczyzny wywodzi się z Gdańska. Ponadto, H. Kühn był pierwszym matematykiem, który zaproponował interpretację geometryczną liczb zespolonych, bardzo cenioną przez Eulera. Ustalenia zawarte w niniejszym artykule są albo nieznane lub mało znane ogólnej społeczności matematyków.
Authors and Affiliations
Roman Sznajder
The concepts of Ludwik Fleck and their application to the eukaryotic cell cycle
The concepts of Ludwik Fleck (1896–1961), a microbiologist, historian, and philosopher of medicine, can be used to analyze the conservative nature of scientific ideas. This is discussed and applied to ideas dominant in t...
Evolutionary transformation of the journal. Part 4
The article presents the fourth phase of the development of the journal Studia Historiae Scientiarum (previous name Prace Komisji Historii Nauki PAU / Proceedings of the PAU Commission on the History of Science). The sec...
Konferencja naukowa z okazji 200. rocznicy powstania Towarzystwa Naukowego Krakowskiego
Autor przedstawił sprawozdanie z konferencji naukowej, która została zorganizowana z okazji 200. rocznicy powstania Towarzystwa Naukowego Krakowskiego. Sesja odbyła się w dniach 9–10 grudnia 2015 r. przy współpracy Polsk...
Dyskusja po referacie Romana Dudy: Osiągnięcia i znaczenie lwowskiej szkoły matematycznej
KAROL OLSZEWSKI’S 100TH ANNIVERSARY OF DEATH AND HIS CONTRIBUTION TO CRYOGENICS
The article briefly presents the scientific achievements of Karol Olszewski (1846–1915), who was born when Poland did not exist on the map of Europe and Polish science was developed mainly in Krakow, Lviv and at some Eur...