Osmanlı İmparatorluğu’nda Mali Yönetim Denetim Ve Soruşturma, Bir Müsadere Örneği
Journal Title: Muhasebe ve Finansman Dergisi - Year 2018, Vol 20, Issue 78
Abstract
Osmanlı İmparatorluğu’nda mali yönetim, Padişah’tan başlayan Sadrazamı (Başbakan) ve Başdefterdar’ı (Maliye Bakanı) ve Başdefterdara bağlı defterdarları içine alan bir üst yapıya sahiptir. Üst yapıya bağlı olan alt yapı ise mali işleri yürüten muhasebe büroları biçiminde örgütlenmiştir. Bu bölümlerde görev yapan çok çeşitli unvanlara sahip kadrolar vardır. Bunlar arasında hacegan ve hulefa üst kademe kadrolarını oluşturmuşlardır. Bu uzman görevlilerin mali işlerin, muhasebe bölümlerinin kayıt ve işlemlerinin doğruluğundan sorumlu oldukları anlaşılmaktadır. Yine bu unvanlara sahip olanların, zaman zaman işleri en iyi bilen üst kademe yöneticiler olarak denetim işleri ile de meşgul oldukları bilinmektedir. Öte yandan bakikulları gibi deftedara bağlı denetim örgütünün varlığı üzerinde durulması gerekmektedir. Bu örgüt, denetim ve soruşturma işlerinde üst düzey bağımsız denetim örgütüdür. Bu mali yapı, kimi zaman ortaya çıkan yolsuzluk olayları için gereken soruşturma ve denetlemeler de yapmaktadır. Bu olayları ortaya çıkaran olgulardan birisi de müsadere kurumudur. Devlet görevinde bulunan yöneticilerin servetleri öldüklerinde veya öldürüldüklerinde hazineye geçmiştir. Ayrıca yasal olmayan yollarla servetini artıran üst düzey devlet yöneticilerinin de mallarına devlet el koymuştur. Bu çalışmada XVIII. yüzyılın sonlarında yasa dışı yollarla servetini artıran bir Osmanlı Paşası’nın mallarına el konulması ile ilgili denetleme ve soruşturma örneği üzerinde durulmuştur. Doğrudan Padişah’ın katıldığı, Sadrazam’ın ve bir defterdarın yürüttüğü bu soruşturmada görev alanlar ve bunların görevlerini nasıl yerine getirdikleri, denetlemenin aşamaları ve sonuçları incelenecektir. Ele alınan örneğin sonuçları olarak, Osmanlı’da hem mali hukukun ve hem de mali denetleme mekanizmalarının yapısının ortaya konulmasına dikkat edilmiştir.
Authors and Affiliations
Fatma Şensoy
Temel Konularda BOBİ FRS ve TMS/TFRS Karşılaştırması
Kamu Gözetimi Kurumu(KGK) tarafından 29 Temmuz 2017 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanan ‘Büyük ve Orta Boy İşletmeler için Finansal Raporlama Standardı (BOBİ FRS)’nin, “Türkiye Muhasebe /Finansal Raporlama Standartları...
Lisans Düzeyinde Muhasebe Eğitimi Alan Öğrencilerde Strese Neden Olan Faktörlerle Derse Yönelik Tutumları Arasındaki İlişkinin Araştırılması
Bu çalışmanın amacı, muhasebe dersi alan lisans öğrencilerinde strese neden olan faktörlerle derse yönelik tutumları arasındaki ilişkinin tespitidir. Araştırmada anket yöntemi kullanılmıştır. Anket, öğrencilerin demograf...
Classification of Intangible Assets in Turkey: The Case of Borsa Istanbul (BIST)
This study aims to analyze the development of intangible assets in Turkey for the period of 2005-2013 by using Borsa Istanbul (BIST) database. There has not been any study dealing with intangible assets and their role in...
Uluslararasılaşma Düzeyi İle Finansal Performans İlişkisi: İmalat Sanayii Firmaları Üzerine Bir Araştırma
Günümüzde firmaların sadece kendi ülkelerinde değil, lojistik ve finansal hareketliliğin katkısı ile farklı coğrafyalarda da faaliyet gösterdikleri görülmektedir. Bu durum firmalara globalleşme sonucu artan rekabet ortam...
Impact of RPA Technologies on Accounting Systems
Robotic Process Automation (RPA) is a technology that allows the automation of business processes and has a great impact on the transformation of Industry 4.0, which combines the strengths of traditional industries with...