Płynna tożsamość czy tożsamości wielorakie młodzieży?

Apply

Płynna tożsamość czy tożsamości wielorakie młodzieży?

Journal Title: Studia Paedagogica Ignatiana. Rocznik Wydziału Pedagogicznego Akademii Ignatianum w Krakowie - Year 2016, Vol 19, Issue 4

Abstract

Powszechnie tożsamość jest rozumiana jako proces tworzenia obrazu samego siebie. Jest to, podobnie jak osobowość, swego rodzaju psychiczna dyspozycja nabywana poprzez doświadczanie rzeczywistości. W odróżnieniu od osobowości tożsamość nie jest biernie kształtowana przez środowisko, ale w znacznej mierze to jednostka sama buduje swoją indywidualną tożsamość w ten sposób, aby świadomie odróżnić się do innych osób w grupie. Z jednej strony poprzez konstruowanie tożsamości uczeń poszukuje najbardziej optymalnego środowiska własnego rozwoju, z drugiej – przyjęta tożsamość określa logikę jego zachowania się. Szczególnie krytyczny w kształtowaniu tożsamości jest okres adolescencji. Przed młodym człowiekiem otwierają się nowe możliwości uczestnictwa w świecie. Doświadczanie świata zapośredniczone przez nowe media ma duży wpływ na tożsamość, która formowana jest w oparciu o punkty odniesienia. Tymi punktami odniesienia są najczęściej wzorce osobowe lansowane przez media. Szybkość zmian w życiu społecznym powoduje, że równie szybko podlega zmianom tożsamość. W płynnej rzeczywistości możemy mówić o płynnej tożsamości i dostosowywaniu jej do aktualnych potrzeb społecznych. Znamienne jest to, że uczestnictwo w internetowych społecznościach jest z kolei impulsem do tworzenia wielu tożsamości sieciowych, które użytkowane są w różnych sytuacjach. Zjawisko, które można nazwać istnieniem tożsamości wielorakich, powoduje, że młody człowiek ma trudności z uświadomieniem sobie własnej tożsamości oraz zrozumieniem siebie i swojej osobowości, co jest przyczyną frustracji, niepewności i zagubienia. To z kolei może prowadzić do chaosu w myśleniu i działaniu. Tym niepokojącym zjawiskom stara się zapobiec edukacja medialna. Podjęte zostały badania nad osadzeniem tożsamości w kontekście społecznym i kulturowym. Pozwoliły one odpowiedzieć na pytanie, czy współczesny uczeń jest zdolny do samo zdefiniowania się i określenia własnej tożsamości, czyli, czy jest w stanie podołać procesowi tworzenia obrazu samego siebie poprzez doświadczanie rzeczywistości? Celem badawczym podjętym w artykule jest analiza struktury osobowościowej tożsamości oraz na jej tle odpowiedź na pytanie, jak ona wpływa na możliwości wprowadzania zmian tożsamości w obecnych warunkach społecznych. Odpowiedź, istotna dla edukatorów, nie jest jednoznaczna i skłania raczej do wysunięcia wniosku, że zmiany tożsamości mają charakter dwupłaszczyznowy: powolny i płynny oraz skokowy i wieloraki. Ponieważ współczesna pedagogika wykracza poza własne ramy i coraz częściej posługuje się narzędziami psychologicznymi, więc z tej perspektywy przedstawiono również rozważania na temat problemu poszukiwania i kreowania tożsamości płynnej i wielorakich tożsamości w szerszym kontekście – cyfrowego zapośredniczenia struktur społecznych.

Authors and Affiliations

Joanna Juszczyk-Rygałło

Keywords

tożsamość osobowość adolescent społeczeństwo kształtowanie tożsamości edukacja medialna

EP ID EP238442
DOI 10.12775/SPI.2016.4.007
Views 64
Downloads 0