POLICJA POLITYCZNA NA LUBELSZCZYŹNIE W OKRESIE MIĘDZYWOJENNYM JAKO ELEMENT SYSTEMU BEZPIECZEŃSTWA PAŃSTWA. POWSTANIE, ORGANIZACJA I DZIAŁALNOŚĆ
Journal Title: Scientific Journal of the Military University of Land Forces - Year 2011, Vol 162, Issue 4
Abstract
Policja Polityczna w II Rzeczypospolitej była tajną, wyspecjalizowaną służbą, przeznaczoną przede wszystkim do inwigilowania całokształtu życia politycznego i społecznego w kraju oraz ścigania sprawców przestępstw antypaństwowych, ze szcze-gólnym uwzględnieniem osób podejrzanych o działalność wywrotową. W omawianym okresie była ona czterokrotnie kompleksowo reorganizowana i występowała pod różnymi nazwami – Defensywy Politycznej, Służby Informacyjnej, Policji Politycznej i Służby Śledczej z wyspecjalizowanymi komórkami zajmującymi się zwalczaniem przestępczości politycznej. W praktyce Policja Polityczna stosowała metody pracy określane mianem śledczych, np. aresztowanie, zatrzymanie tymczasowe, rewizje osób i mienia, przesłuchanie, pościg i operacyjnych, np. obserwacja, inwigilacja, podsłuch, czy wywiad konfidencjonalny. Do 1926 r. służby polityczne w woj. lubelskim szczególnie interesowały się organizacjami społecznymi i politycznymi, których działalność stanowiła zagrożenie dla obowiązującego porządku prawnego oraz ówczesnego kształtu społecznego państwa. Pełną obserwację operacyjną prowadzono w stosunku do stronnictw i ruchów politycznych o charakterze komunistycznym, mniejszości narodowych oraz radykalnych ludowców, natomiast stronnictwa stojące na gruncie utrzymania porządku burżuazyjnego nie były narażone na szczególne zainteresowanie kontrwywiadu politycznego, a jedynie prowadzono wobec nich dyskretną obserwację operacyjną. Po przewrocie majowym, zakres zainteresowania służb informacyjnych w IV okręgu uległ istotnej zmianie. Oprócz działalności komunistów i przedstawicieli mniejszości narodowych objął on także całą legalną opozycję piłsudczykowską. Policja Polityczna w województwie lubelskim spełniała ważną rolę w realizacji polityki wewnętrznej. Zajmowała się m.in.:⇒ ujawnianiem napięć społecznych, nastrojów antyrządowych, akcji wywrotowych i antypaństwowych (w szczególności komuniści i nacjonaliści mniejszości narodowych),⇒obserwacją legalnych ugrupowań i partii politycznych, a także związków zawodowych i parlamentarzystów.Nasilenie przestępczości politycznej w okręgu lubelskim było największe w tych rejonach, gdzie przejawiały swoją działalność nielegalne organizacje komunistyczne oraz mniejszości narodowej ukraińskiej (powiat hrubieszowski, tomaszowski chełmski i włodawski) i żydowskiej (powiat chełmski, siedlecki, włodawski i grodzki lubelski).Zarzut działalności komunistycznej zdecydowanie najczęściej stawiano osobom narodowości żydowskiej, a nieco rzadziej ukraińskiej, białoruskiej i polskiej.
Authors and Affiliations
Zbigniew SIEMAK
Keywords
Related Articles
- EP ID EP61371
- DOI -
- Views 79
- Downloads 0
ŻANDARMERIA WOJSKOWA W NARODOWYM SYSTEMIE PRZECIWDZIAŁANIA ZAGROŻENIU TERRORYZMEM
W artykule zostały zawarte treści dotyczące udziału Żandarmerii Wojskowej w narodowym systemie przeciwdziałania i zwalczania terroryzmu. Opisano specyfikę oraz charakter tego zagrożenia w wymiarze krajowym. Wskazano miej...
BEZPIECZEŃSTWO UCZESTNIKÓW RUCHU DROGOWEGO (BRD) – IDENTYFIKACJA ZAGROŻEŃ I RYZYKA W EKSPLOATACJI ŚRODKÓW TRANSPORTU
W artykule przedstawiono propozycje usystematyzowania pojęć z zakresu bezpieczeństwa uczestników ruchu drogowego. Systematyka pojęć jest ważnym elementem umożliwiającym rozważania poznawcze otaczającej nas rzeczywistości...
NATO IN THE DEFENCE DOCTRINE OF FINLAND
Finland is not a NATO member but continues close cooperation with NATO structures and forces. Finnish relations with NATO have been determining on one hand by internal factors (Finnish neutrality doctrine, public opinion...
Work–life balance as a significant element of corporate social responsibility – perspectives of banks in Poland
The article presents issues of reconciliation of professional and family life as well as activities that organizations take to maintain balance. The considerations are based on literature studies and own research results...
KSZTAŁTOWANIE SIĘ WYŻSZEGO SZKOLNICTWA WOJSKOWEGO W POLSCE (1945 – 1967)
Pierwsza uczelnia wojskowa - Akademia Sztabu Generalnego – rozpoczęła działalność w 1947 r. w Warszawie, jako państwowa szkoła akademicka. Autorzy artykułu wskazują na problemy organizacyjne wyższych szkół wojskowych typ...