POLISEMIA KRZYŻA W PRAKTYKACH SPOŁECZEŃSTWA POLSKIEGO Tańce wokół krzyża. Analiza semiostrukturalna zachowań podczas demonstracji pod Pałacem Prezydenckim
Journal Title: Miscellanea Anthropologica et Sociologica - Year 2012, Vol 13, Issue 1
Abstract
Krzyż jest symbolem, który od zarania towarzyszy ludzkości, zarazem stanowi centralny symbol chrześcijaństwa. Jako taki jest elementem należącym do rdzenia symbolicznej kultury europejskiej. Jako mocny symbol staje się osią, wokół której ogniskują się zjawiska przemian kodów i systemów wartości, „pracy” kultury, jej zmian i adaptacji. Materialnym tego dowodem były wydarzenia mające miejsce wiosną–latem 2010 roku wokół krzyża pod Pałacem Prezydenckim na Krakowskim Przedmieściu w Warszawie. Znamienne były zachowania, które krzyż miały za swoje centrum, zarówno w znaczeniu realnie przestrzennym, jak i symbolicznym – były interpretacją i reinterpretacją tego znaku. Wszystkie strony sporu formułowały swoje wypowiedzi, odwołując się do warstwznaczeń narosłych wokół symbolu krzyża i czyniły zeń centrum rywalizacyjnego komunikowania, „ogrywając” go, przekazywały swój program ideologiczny i aksjologiczny. Demonstracyjne, rytualne, niekiedy wręcz karnawałowe zachowania, gesty, organizowanie i zawłaszczanie przestrzeni wokół krzyża, przenoszenie go, multiplikowanie itp., układają się w dialog sub-kultur polskich. Zarówno „wyznawcy”, broniący krzyża z narażeniem zdrowia i życia, a przynajmniej tak siebie postrzegający, jak i „bluźniercy”, układający go z puszek po piwie, stawiają w centrum swoich wypowiedzi krzyż. Podlega on zabiegom instrumentalizacji, desakralizacji, polityzacji i wielu innym. Zachowania te można rozpatrywać, zgodnie z zasadami semiotyki, jako symboliczne teksty, które o czymś mówią, coś komunikują. Przedmiotem tekstu jest analiza tych zachowań, odczytywanie ich w kontekście struktur symbolicznych, które leżą u ich korzeni, a które na ich podstawie można próbować odtworzyć i nazwać. Stanowi ona punkt wyjścia do próby uogólnień dotyczących systemów symbolicznych różnych grup społeczeństwa polskiego, w odniesieniu do tradycji, tak historycznej, jak religijnej.
Authors and Affiliations
Grzegorz Kapuściński
Keywords
Related Articles
- EP ID EP52885
- DOI -
- Views 82
- Downloads 0
KRYZYS MIASTA JAKO WSPÓLNOTY? Mikropolis w perspektywie badań nad tożsamością przestrzenną i sąsiedztwem
Artykuł stanowi próbę spojrzenia na tożsamość miejską oraz sąsiedztwo w perspektywie koncepcji miasta osobistego. W tekście podkreśla się znaczenie miasta, ale także jego głównych przestrzeni publicznych jako ważnych ele...
RECENZJE I SPRAWOZDANIA Mafia rosyjska. Prywatna ochrona w nowej gospodarce rynkowej
PŁEĆ KULTUROWA W PRAKTYKACH MIGRACYJNYCH: Wherever One Wants to Go. Rosi Braidotti’s Concept of a ‘Nomadic Subject’ and Its Philosophical Possibilities
The ideas embedded in Enlightenment concepts of subjectivity, understood as a coherentand rational identity, have established a universal perspective for a long time. Today,this outlook is being questioned by the experie...
MULTIVOCALITY OF CROSS IN POLISH SOCIETY PRACTICES Semiotic and linguistic meanings of cross
The author analysed two weeklies which represent two different political preferences and contradictory world views: “Gazeta Polska” and “Nie”. The analyses covered the dates from April 15th 2010 to September 16th 2010 –...
Governmentality i co dalej?: Neoliberalna, globalna twarz rządomyślności – anglojęzyczna przestrzeń ekskluzji/inkluzji społecznej
Artykuł zawiera przemyślenia natury teoretycznej, poparte analizami danych zastanych, dotyczących ekspansji języka angielskiego jako strategii rządomyślności neoliberalnych elit politycznych. Można przyjąć, że klasy śred...