Polska: Konstytucja, Trybunał Konstytucyjny i obawy opinii miedzynarodowej

Journal Title: Krytyka Prawa. Niezależne studia nad prawem - Year 2017, Vol 9, Issue 1

Abstract

Inspiracją i tłem dla podjętych w artykule rozważań były wydarzenia, jakie miały miejsce w Polsce w latach 2015/2016 r., związane z wielokrotnym podejmowaniem przez nową większość parlamentarną zmian w zakresie składu, trybu postępowania i podstaw prawnych sądownictwa konstytucyjnego (ustawy o Trybunale Konstytucyjnym). Artykuł omawia trzy główne wątki funkcjonowania w Polsce Trybunału Konstytucyjnego (TK). Pierwszy ukazuje jego genezę, jeszcze w okresie realnego socjalizmu (1982), co jest o tyle istotne, że jego ówczesna koncepcja, mimo konstytucyjnej deklaracji o niezawisłości sędziów, zakładała pewien stopień jego pozostawania pod „nadzorem” parlamentu (czyli hegemonicznej partii politycznej), co tym bardziej uwrażliwia na wszelkie analogiczne przejawy politycznej interwencji już w państwie demokratycznym. Pokazuje też, jak mimo to TK umiał w tamtym czasie zdobyć niezależność i utrwalić swój autorytet, a także jak ukształtowała ten organ – już zaliczony do władzy sądowniczej – Konstytucja RP z 1997 r. Drugi wątek przedstawia w skrócie „kronikę wydarzeń”, w tym pięć kolejnych ustaw (nowelizacji lub nowych ustaw o TK) i sposób, w jaki usiłują one, nawet niekiedy fortelem prawniczym, zmienić na politycznie „korzystniejszy” skład tego sądu, zablokować jego swobodę orzekania lub unieważnić wyrok, z ostatecznym uchwaleniem trzech nowych ustaw: o organizacji i trybie postępowania przed TK oraz statusie sędziów TK (a także ustawę zawierającą przepisy wprowadzające), których negatywne konsekwencje pojawiają się na bieżąco. Równolegle ukazano opinie instytucji międzynarodowych (Komisji Weneckiej, Parlamentu Europejskiego i Komisji Europejskiej) zaniepokojonych sytuacją w Polsce z punktu widzenia europejskich standardów rule of law. Trzeci wątek dotyczy kwestii może najważniejszej, a mianowicie konsekwencji doktrynalnych i konstytucyjnych oraz problemów, jakich polskiej nauce prawa konstytucyjnego oraz praktyce konstytucyjnej i politycznej wydarzenia te przysporzą.<br/><br/>

Authors and Affiliations

Maria Kruk

Keywords

Related Articles

Debt Financing in Local Self-governments in Poland

The purpose of this article is to present forms of financing investments and refinancing debt used by local government units in Poland. The catalogue of instruments that allow to cover the deficit or to finance a particu...

Monitoring w miejscu pracy – refleksje na tle aktualnego stanu prawnego

Celem niniejszego studium jest podjęcie próby oceny obowiązującego stanu prawnego w zakresie dotyczącym monitoringu w miejscu pracy. Wyjaśniwszy źródła uprawnień kontrolnych pracodawcy, autorka koncentruje swe rozważania...

Godność człowieka – właściwość autonomiczna czy heteronomiczna

Przedmiotem pracy jest analiza pojęcia godności w naukach prawnych, w szczególności w teorii i filozofii prawa. Autor rozróżnia autonomiczną i heteronomiczną wersję pojęcia godności. Pierwszy sposób pojmowania godności z...

[b][i]Sytuacja prawna twórcy utworu naukowego w świetle praktyki wydawniczej[/i][/b]

W polskim piśmiennictwie prawniczym nie ma pogłębionych rozważań dotyczących sytuacji prawnej twórcy utworu naukowego w świetle praktyki wydawniczej. Z uwagi na zdecydowanie słabszą pozycję twórcy w porównaniu z wydawca,...

Download PDF file
  • EP ID EP225573
  • DOI 10.7206/kp.2080-1084.140
  • Views 92
  • Downloads 0

How To Cite

Maria Kruk (2017). Polska: Konstytucja, Trybunał Konstytucyjny i obawy opinii miedzynarodowej. Krytyka Prawa. Niezależne studia nad prawem, 9(1), 32-62. https://www.europub.co.uk/articles/-A-225573