Proces skrócony o nieważność małżeństwa przed biskupem

Journal Title: Kościół i Prawo - Year 2017, Vol 6, Issue 2

Abstract

Papież Franciszek na mocy motu proprio Mitis Iudex Dominus Iesus wprowadził szereg reform dotyczących procesów małżeńskich. Jedną z najważniejszych jest ustanowienie nowej instytucji – procesu skróconego. Postępowanie w sprawach dotyczących stwierdzenia nieważności małżeństwa w trybie procesu skróconego może mieć miejsce jedynie w przypadku zaistnienia szczególnych przesłanek, takich jak zgodna prośba obojga małżonków oraz wystąpienie okoliczności, które poparte dowodami, w sposób oczywisty wskazują na nieważność małżeństwa (kan. 1683). Wyłącznie do biskupa diecezjalnego należy orzekanie w procesie skróconym, co w sposób szczególny podkreśla jego znaczenie jako pierwszego sędziego w powierzonym mu Kościele partykularnym. Poza biskupem w przebieg procesu skróconego odpowiednio zaangażowani są także wikariusz sądowy, instruktor oraz asesor. Wikariusz sądowy decyduje, czy sprawa może być rozpatrywana w trybie skróconym oraz powołuje instruktora i asesora – osoby bezpośrednio wspomagające biskupa w procesie. To z nimi bowiem biskup konsultuje się przed podjęciem decyzji dotyczącej nieważności małżeństwa. Skrócenie procedury w procesie biskupim przejawia się m.in. w odbyciu (co do zasady) jednego posiedzenia dowodowego, po którym akta sprawy przekazywane są do biskupa diecezjalnego. Gdy osiągnie on moralną pewność, stwierdza nieważność małżeństwa. W przeciwnym razie kieruje sprawę do rozpatrzenia w trybie procesu zwykłego. Wprowadzenie nowej instytucji procesu skróconego ma na celu przyspieszenie i uproszczenie procedur, w żaden sposób nie podważając zasady nierozerwalności małżeństwa. Zaangażowanie i odpowiednie kwalifikacje osób odpowiedzialnych za przeprowadzenie procesu skróconego są przy tym podstawą prawidłowości i legalności postępowania.

Authors and Affiliations

Aleksandra Rybaczek

Keywords

Related Articles

Udzielanie sakramentu namaszczenia chorych bez zgody przyjmującego – aspekty cywilno-kanoniczne

Opracowanie zawiera interpretację i analizę przepisów odnoszących się do sakramentu namaszczenia chorych. Analizie poddane zostały przepisy prawa kanonicznego oraz liturgicznego. Wyjaśnione zostało pojęcie sakramentu cho...

Jak należy uczestniczyć we Mszy świętej, aby wypełnić obowiązek niedzielny i świąteczny?

Artykuł dokonuje pogłębionej analizy niektórych kwestii dotyczących właściwego uczestnictwa we Mszy św., opierając się na tradycji kanonicznej i aktualnym ustawodawstwie, na które składają się uchwały soborowe, papieskie...

Pełnomocnictwo do zawarcia małżeństwa w prawie kanonicznym i w polskim prawie cywilnym

Możliwość zawarcia małżeństwa przez pełnomocnika jest instytucją sięgającą prawa rzymskiego, kanonizowaną na gruncie prawa kościelnego. Jako pierwszy o takiej możliwości w prawie kanonicznym wspominał Gracjan. Szczegółow...

Formacja ludzka kandydatów do kapłaństwa według „Zasad formacji kapłańskiej w Polsce” z 1999 roku i uchwał II Polskiego Synodu Plenarnego

Ecclesiastical legislator committed conference of bishops in each country to develop a program of priestly formation. Polish Bishops Conference has issued standards that have been approved by the Congregation for Catholi...

Download PDF file
  • EP ID EP254511
  • DOI 10.18290/kip.2017.6.2-14
  • Views 86
  • Downloads 0

How To Cite

Aleksandra Rybaczek (2017). Proces skrócony o nieważność małżeństwa przed biskupem. Kościół i Prawo, 6(2), 191-205. https://www.europub.co.uk/articles/-A-254511