Przeciw nieuchronności kłamstwa

Abstract

Punktem wyjścia dla znalezienia odpowiedzi na pytanie: Czy kłamstwo w życiu człowieka jest nieuchronne…? jest w artykule przegląd ważniejszych definicji kłamstwa. Niektóre definicje, jak choćby św. Augustyna, podkreślają antyspołeczny jego charakter, wynikający z chęci okłamania drugiego człowieka. Według etologa i filozofa Konrada Lorenza zwierzęta zachowują wewnątrzgatunkową lojalność, nie dopuszczając się kłamstw wobec siebie. Z drugiej strony Albert Sebeok opisuje zachowanie pewnej lisicy wskazujące na umiejętność kłamania nawet we własnym stadzie; ten fakt mógłby usprawiedliwić skłonność człowieka do kłamstwa. Człowiek zajmuje jednakże w świecie szczególną pozycję, toteż działania złe, takie jak kłamanie, zależne od jego woli nie powinny być nieuchronne. W dyskusji pomiędzy filozofami pojawiają się dwa wątki: bezwzględnego zakazu kłamania jako zła najwyższego oraz jego dopuszczalności w pewnych warunkach. Myślicielem uznającym kłamstwo za zbrodnię przeciwko człowieczeństwu jest Immanuel Kant. Zadziwiająca zgodność jego poglądów (ale również – Milla i MacIntyre’a) z sądami etyki chrześcijańskiej wymaga wyjaśnień, jako że chrześcijaństwo traktuje kłamstwo przede wszystkim jako niewdzięczność wobec miłości Boga i zbrodnię przeciw Niemu. Dla obu tych nurtów filozoficznych jest oczywista możliwość uniknięcia kłamstwa dla osiągnięcia najwyższej cnoty: prawdomówności.

Authors and Affiliations

Łukasz Fidos

Keywords

Related Articles

Bioetyka – krótka lekcja historii

Recenzja pracy: Ferber, "Bioethics in Historical Perspective", Basingstoke 2013.

Wizja człowieka w filozofii Lwa Szestowa

Autor starał się pokazać specyfikę spojrzenia L. Szestowa na rzeczywistość oraz podstawowe pryncypia tej rzeczywistości jak rozumność czy konieczność. To, co dla rozumu jawi się jako oczywiste, dla Szestowa stanowi ulega...

Filozofia, demokracja i ponowoczesność w dzisiejszej Hiszpanii

W artykule podjęto ogólną charakterystykę myśli hiszpańskiej na tle demokratycznych przemian społecznych po upadku frankizmu. Autor zwraca uwagę na silne oddziaływanie niezależnej lewicy francuskiej, zwłaszcza Michela Fo...

Wolność dynamiczna: przyczynek do rozważań nad ideą wolności pozytywnej

This work is dedicated to introduce new, accurate meaning to well known in philosophy distinction between positive and negative freedom. Author introduces new views on the subject, and proposes to redefine concept of pos...

Warząchewka – Włocławek – Moskwa – Paryż

The text written by Zdzislaw Cackowski has a retrospective character. Professor good-naturedly and in a humorous way describes some fragments of his life, especially his primary school memories, Moscow studies, early yea...

Download PDF file
  • EP ID EP71483
  • DOI http://dx.doi.org/10.2478/v10225-012-0038-x
  • Views 98
  • Downloads 0

How To Cite

Łukasz Fidos (2013). Przeciw nieuchronności kłamstwa. Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, Sectio I Philosophia-Sociologia, 38(1), 93-114. https://www.europub.co.uk/articles/-A-71483