„Quintavia” św. Tomasza z Akwinu we współczesnej dyskusji filozoficzno-przyrodniczej

Journal Title: Studia Sandomierskie. Teologia-Filozofia-Historia - Year 2017, Vol 24, Issue

Abstract

Dla św. Tomasza z Akwinu celowość, jako istotny element w wyjaśnianiu świata, obejmuje całą przyrodę, zarówno nieożywioną, jak i ożywioną, w tym byty rozumne. Widoczna jest ona w aktywności bytów fizycznych, które działają w taki sposób, aby osiągnąć to, co jest dla nich najlepsze. Tak rozumiana celowość wyklucza przypadek i jest argumentem wskazującym na istnienie Boga. Kazimierz Kłósak dostrzega konieczność reinterpretacji piątej drogi św. Tomasza, w punkcie wyjścia kładąc nacisk na porządek występujący w świecie bytów ożywionych, a nie na celowość. Według Christopha Schönborna wnikliwa obserwacja wszechświata, Ziemi, życia dostarcza nam „przytłaczających dowodów” na istnienie porządku, planu i celu. Przestrzega jednak przed zbyt pochopnymi próbami doszukiwania się wszędzie „inteligentnego projektu”. Richard Dawkins przekonuje, że silne złudzenie, że świat został zaprojektowany lub stworzony w jakimś celu, da się łatwo wytłumaczyć jako skutki działania darwinowskiego doboru naturalnego i mutacji. Francisco J. Ayala twierdzi, że nie ma sprzeczności między mechanizmami ewolucji a działaniem Boga Stwórcy. Ewolucję postrzega on jako naturalny proces, za pomocą którego Bóg stworzył istoty żywe, a także rozwinął je zgodnie ze swoim planem. Paul Davies, choć nie uważa, że wszystkie bez wyjątku złożone układy stanowią wynik końcowy naturalnych procesów, podkreśla jednak, że należy zachować ostrożność w wyciąganiu jednoznacznego wniosku o istnieniu projektodawcy na podstawie powierzchownych obserwacji. Dla Roberta Jamesa Berry logiczne i naukowo poprawne jest komplementarne podejście do zagadnienia przyczynowości: naturalistyczne i teistyczne. John C. Polkinghorne podkreśla, że Bóg pozostaje ze światem w nieustannej interakcji, chociaż nie interweniuje doraźnie w zachodzące w nim procesy. Wreszcie, według Michała Hellera, Bóg stwarzając świat, „określił strategię wkomponowywania przypadków w działanie praw przyrody”.

Authors and Affiliations

Mirosław Twardowski

Keywords

Related Articles

Represje UB wobec nielegalnych organizacji młodzieżowych w powiecie dębickim w latach 1948-1954

W latach 1945-1956 w powiecie dębickim działały trzy konspiracyjne organizacje młodzieżowe, które ustalono po zbadaniu zebranych materiałów źródłowych. Opinia wynika również z dotychczasowego stanu badań. Analiza materia...

Wykaz prac magisterskich obronionych w Katolickim Uniwersytecie Lubelskim Jana Pawła II przez diakonów Wyższego Seminarium Duchownego w Sandomierzu w 2012 roku

Wykaz prac magisterskich obronionych w Katolickim Uniwersytecie Lubelskim Jana Pawła II przez diakonów Wyższego Seminarium Duchownego w Sandomierzu w 2012 roku

Nancy Ellen Abrams, A God That Could Be Real. Spirituality, Science, and the Future of Our Planet, Beacon Press, Boston 2015

Omówienie pozycji Nancy Ellen Abrams pt. A God That Could Be Real. Spirituality, Science, and the Future of Our Planet, wydanej w Bostonie w 2015 r.

Bibliografia piśmiennictwa profesorów Seminarium sandomierskiego (ks. Apolinary Knothe, ks. Wacław Kosiński, ks. Władysław Krawczyk)

Zamieszczone materiały są kontynuacją cyklu rozpoczętego w 2011 r. prezentującego życiorysy i bibliografię publikacji 48 profesorów Seminarium Duchownego w Sandomierzu z XIX i XX wieku. Katalog publikacji ma układ chrono...

Peter Godfrey-Smith, Philosophy of Biology, Princeton University Press, Princeton and Oxford 2014

Książka Petera Godfrey’a-Smitha Philosophy of biology, oprócz Wstępu zawierająca dziewięć Rozdziałów (Filozofia i biologia, Prawa, mechanizmy i modele, Ewolucja i dobór naturalny, Adaptacja, budowa i funkcja, Indywidua,...

Download PDF file
  • EP ID EP292268
  • DOI -
  • Views 54
  • Downloads 0

How To Cite

Mirosław Twardowski (2017). „Quintavia” św. Tomasza z Akwinu we współczesnej dyskusji filozoficzno-przyrodniczej. Studia Sandomierskie. Teologia-Filozofia-Historia, 24(), 261-274. https://www.europub.co.uk/articles/-A-292268