Rola i znaczenie filmu w popularyzacji historii a kształtowanie społecznej świadomości historycznej
Journal Title: Zeszyty Naukowe Towarzystwa Doktorantów Uniwersytetu Jagiellońskiego. Nauki Humanistyczne - Year 2016, Vol 3, Issue 14
Abstract
Należy postawić pytanie o przedstawianie historii na ekranie i samoświadomość odbiorców, jak również o znaczenie owego audiowizualnego doświadczenia historycznego. To, jak reprezentacje historyczne popularyzują historię oraz jak wpływają na społeczną świadomość historyczną i pamięć zbiorową, jest zagadnieniem bardzo złożonym. W niniejszym szkicu chciałabym nakreślić zarys rozważań wokół tej niezwykle aktualnej i absorbującej uwagę krytyków filmowych oraz historyków kwestii. Rzeczywistość, także historyczna, jest konstytuowana w ramach określonych uregulowań społecznych. Film jako relacja historyczna poprzez swoją powszechność ma niewątpliwie szerszy zasięg oddziaływania niż dzieła historiografii. Dlatego awansuje on dziś do rangi metafory w funkcji źródła historycznego. Czy film może być źródłem historycznym, a zarazem środkiem popularyzacji historii? Obraz audiowizualny daje szerokie możliwości popularyzacji historii. Sam przekazuje nam bardzo wiele zarówno jako tekst kultury, jak i świadectwo historyczne związane z określonym kontekstem społecznym, w którym ów tekst powstawał. Narracja w obrazie filmowym przyjmuje dwa oblicza: kronikarskie i historyczne. W istocie film jest pewnego rodzaju metaforą rzeczywistości historycznej, a zarazem stanowi określony mit związany ze zbiorową pamięcią. W konsekwencji można go uznać za dokument bądź źródło wiedzy antropologicznej. Kino wszechstronnie wpływa na kształtowanie świadomości historycznej widzów, a także społeczną pamięć zbiorową. Syndrom odbiorczy związany z filmem historycznym polega na nieodróżnianiu prawdy historycznej od jej mniej lub bardziej rzetelnego przedstawienia filmowego, które zawsze jest pewną imitacją przeszłości. Filmy, które w jakiś sposób naruszają to, co powszechnie akceptowane i wywołujące społeczne kontrowersje, stają się często niepożądane, gdyż burzą ład społecznej świadomości historycznej. Wizualizacja określonej historycznej sytuacji przez twórców filmowych najczęściej jest zbieżna z jej wyobrażeniem charakterystycznym dla danej zbiorowości. W ten sposób film może stać się także narzędziem badań nad mentalnością widzów, ponieważ występuje jako medium służące przekazaniu bądź utrwaleniu określonego doświadczenia historycznego.
Authors and Affiliations
Monika Piotrowska
Keywords
Related Articles
- EP ID EP277074
- DOI -
- Views 99
- Downloads 0
Barcelona, Sagunto, Madryt – drogi polskich artystów w Hiszpanii w czasie pierwszej wojny światowej
W niniejszym artykule chciałabym przybliżyć działalność artystyczną i literacką grupy Polaków, którzy po wybuchu I wojny światowej schronili się na terenie Hiszpanii. Czołową postacią wśród nich był Józef Pankiewicz, któ...
O stereotypie „pani od polskiego” w opinii studentów
W artykule poruszono problem stereotypu konkretnego zawodu, mianowicie zawodu nauczycielki języka polskiego. Przedmiotem rozważań jest odtworzenie obrazu polonistki wyłaniającego się ze zgromadzonego materiału badawczego...
«Скажите гдѣ быть га, и гдѣ стоять глаголю?» (O произношении звука, обозначаемого буквой г, в эпоху становления норм русского литературного языка нового типа)
Данная статья посвящается проблеме правильного озвучивания буквы г в XVIII-м веке в России. Исходной точкой являются две последние строки стихотворения М. В. Ломоносова О сомнительном произношении буквы Г в Российском яз...
Magi Eoa promunt munera. Pokłon Magów w poezji Prudencjusza
W niniejszym artykule analizuję opisy pokłonu Magów zawarte w trzech utworach późnoantycznego rzymskiego poety Prudencjusza: w hymnie XII ze zbioru Cathemerinon, poemacie Apotheosis oraz XXVII epigramie Dittochaeon. Auto...
O ekfrazie w Kartkach z podróży Józefa Ignacego Kraszewskiego. Próba syntezy
Artykuł dotyczy problemu obecności ekfrazy w Kartkach z podróży Józefa Ignacego Kraszewskiego. Pierwsza część pracy poświęcona została problematyce statusu ekfrazy oraz określeniu okoliczności powstania analizowanego utw...