„Rossicum” – ewolucja pojęcia w nauce rosyjskiej od XIX do XXI wieku
Journal Title: Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi - Year 2015, Vol 9, Issue
Abstract
W artykule poddano analizie sens jaki nadawano pojęciu „rossica” w rosyjskiej bibliografi i i nauce o książce od chwili jego pojawienia się w XIX w. do dnia dzisiejszego. Rekonstrukcja funkcjonowania danego terminu była możliwa dzięki analizie zasad gromadzenia zbiorów kolekcji „rossica” jakim kierowano się w dwóch największych bibliotekach kraju – Rosyjskiej Bibliotece Narodowej i Rosyjskiej Bibliotece Państwowej. Termin „rossica” pojawił się w rosyjskich pracach bibliografi cznych w drugiej połowie XIX w. w związku z powstaniem w Cesarskiej Bibliotece Publicznej w roku 1850 oddziału o tej samej nazwie, w którym gromadzono utwory dotyczące Rosji, opublikowane w obcych językach, zarówno w samej Rosji, jak i poza jej granicami. Od lat sześćdziesiątych XIX w. oryginały oraz kopie materiałów uznanych za „rossica” zaczęły regularnie wpływać do Muzeum im. Rumiancowa, którego księgozbiór stał się później podwalinami Rosyjskiej Biblioteki Państwowej. Jednak utwory w językach obcych, które opublikowano na terytorium Rosji, nie były przedmiotem gromadzenia kolekcji „rossiców” w Rosyjskiej Bibliotece Państwowej. Po rewolucji październikowej i utworzeniu ZSRR termin „rossica” zaczął być stosowany przeważnie w stosunku do okresu przedrewolucyjnego. W tych czasach pojawiło się pojęcie „sovietica”, oznaczające materiały zagraniczne odnoszące się do nowego państwa. Jednak kryteria doboru gromadzonych materiałów w obu bibliotekach w istocie pozostały niezmienione. W wyniku postanowień „Wszechrosyjskiej narady dotyczącej problematyki rossiców” z roku 1995 wydano rekomendację, w myśl której „rossica” utożsamiono z „exterioricami”, tj. od tego momentu zaliczano do nich druki wydane poza granicami Rosji, ale w jakiś sposób z nią związane. Mimo to „rossica”, tak jak poprzednio, pozostały jednym z najbardziej niejednoznacznych pojęć stosowanych w rosyjskim bibliotekoznawstwie. Wynika to z faktu, iż aparat terminologiczny w tym zakresie, na skutek małej liczby publikacji naukowych, jest wciąż niedopracowany.
Authors and Affiliations
Irina Troyak
„Przy odbudowie Polski przede wszystkim o książce trzeba pamiętać”. Kształtowanie się misji Związku Księgarzy Polskich (do 1945 r.)
The article refers to the troubled history of the Union of Polish Booksellers, one of the most important professional organizations in the history of Polish books. Its establishment in 1908 was a breakthrough in the hist...
Tybetańskie manuskrypty tradycji bön w Nepalu na przykładzie kolekcji z jaskiń Mardzong w Górnym Mustangu
Bön religious manuscripts were not traditionally seen as artefacts characterized by a distinguished form and technology. As a result, the numerous manuscripts of the Bön religion have not been clearly identified as a sep...
Halina Rusińska-Giertych, Kultura książki polskiej we Lwowie w okresie oświecenia, Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, 2018, Acta Universitatis Wratislaviensis, No 3815, ss. 388, [1] s., [1] k. tab. złożona, il., ISBN 978-83-229-3593-4. Maria Konopka, Polski rynek wydawniczy Lwowa w dobie autonomii galicyjskiej (1867-1914), Kraków: Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych „Unive
-
From the research on sacral writings from medieval library of Cistercian monastery in Mogiła
Presented article is a part of broader research focused on scriptorium and library of the Cistercians convent in Mogiła till the turn of 15th century. Authors used findings of Edward Potkowski’s research according to wh...
Biblioteka Ordynacji Massalańskiej w zbiorach Państwowego Muzeum Historyczno-Archeologicznego w Grodnie
Biblioteka Ordynacji Massalańskiej Bispingów, podobnie jak inne księgozbiory Grodzieńszczyzny, została utracona w czasie II wojny światowej. Historia kolekcji sięga 1853 r., kiedy to została ufundowana ordynacja. Bibliot...