Şizofreniya xəstələrində həyat keyfiyyətinin göstəricisi
Journal Title: Scientific Work - Year 2025, Vol 19, Issue 4
Abstract
Şizofreniya, insanın düşüncə, davranış və emosional vəziyyətini dəyişdirən ciddi psixi pozuntudur. Bu xəstəlik gündəlik fəaliyyətlərə, sosial münasibətlərə və ümumi rifaha mənfi təsir göstərir. Şizofreniya xəstələrinin həyat keyfiyyəti onların fiziki sağlamlığı, psixoloji rifahı, sosial münasibətləri, məşğulluq imkanları, müstəqil həyat bacarıqları və müalicəyə uyğunluğu ilə sıx bağlıdır. Fiziki sağlamlıq, psixotrop dərmanların yaratdığı metabolik problemlər, piylənmə və digər xəstəliklər səbəbindən əhəmiyyətli dərəcədə təsirlənir. Psixoloji rifah isə depressiya, motivasiya çatışmazlığı və emosional sabitliklə bağlı problemlərlə müəyyən olunur. Sosial münasibətlərdə çətinliklər yaşayan bu xəstələr çox vaxt təcrid olunurlar. Ailə və dostların dəstəyi onların sosial iştirakını artıraraq psixoloji rifahına müsbət təsir göstərə bilər. İşsizlik və maddi çətinliklər isə onların sosial və iqtisadi vəziyyətini çətinləşdirir. Gündəlik müstəqillik səviyyəsi də dəyişkəndir – bəzi xəstələr tam müstəqil yaşaya bilər, digərləri isə daimi qayğıya ehtiyac duyur. Müalicəyə davamlı uyğunlaşma həyat keyfiyyətini yüksəldən əsas faktorlardandır. Damğalanma və cəmiyyətin münasibəti bu xəstələrin sosial adaptasiyasına təsir edir. Həyat keyfiyyətini yaxşılaşdırmaq üçün sosial dəstək artırılmalı, məşğulluq imkanları genişləndirilməli və cəmiyyətin anlayışı gücləndirilməlidir. Şizofreniya xəstələrinin cəmiyyətə inteqrasiyası üçün psixososial dəstək proqramları mühüm rol oynayır. Bu proqramlar xəstələrin ünsiyyət bacarıqlarını inkişaf etdirməyə və sosial münasibətləri gücləndirməyə kömək edir. Eyni zamanda, məşğulluq imkanlarının artırılması onların iqtisadi müstəqilliyini və özünəinamını yüksəldə bilər. Düzgün tibbi nəzarət və müalicə rejiminə riayət etmək xəstəliyin gedişatını yüngülləşdirə bilər. Şizofreniya ilə yaşayan insanlara qarşı cəmiyyətin anlayışlı və dəstəkləyici münasibəti onların daha balanslı və layiqli həyat sürməsinə şərait yaradır.
Authors and Affiliations
Aynurə Səfərova
Keywords
Related Articles
- EP ID EP766159
- DOI 10.36719/2663-4619/114/225-228
- Views 28
- Downloads 0
THE WAR IN UKRAINE AND ITS IMPLICATIONS FOR THE EURASIAN ECONOMIC UNION
The dissolution of the Soviet Union in 1991 prompted newly independent states to seek integration and alignment with other countries and blocks, thereby shaping their foreign policies. One of the significant initiatives...
State-Controlled Competition
State control over competition plays a pivotal role in ensuring the efficiency and fairness of market economies. While competition drives innovation, lowers prices, and boosts economic growth, the absence of proper regul...
CURRENT PROBLEMS IN THE PROTECTION OF HUMAN RIGHTS IN THE CONTEXT OF CORPORATE SOCIAL RESPONSIBILITY
This article discusses the issue of protecting human rights in the context of corporate social responsibility. The author argues that although CSR has been recognized as an important concept, it is not always effectively...
SİMİN RƏQSİ TƏNLİYİ ÜÇÜN OPTİMAL İDARƏETMƏ MƏSƏLƏSİNİN FƏRQ APROKSİMASİYASI
Xülasə Təqdim olunan işdə simin rəqsi tənliyi üçün sərhəddə idarəedici funksiya olan halda optimal idarəetmə məsələsinə baxılmışdır. Məsələnin həllinin varlığı isbat olunmuş, məqsəd funksiyasının qradiyenti üçün ifadə...
HAMİLƏLİKDƏ DƏRMANLARIN FARMAKOKİNETİKASI
Hamiləlik inkişaf etməkdə olan dölün ehtiyaclarını ödəmək üçün bir çox proses tələb edir. Fizioloji və anatomik dəyişikliklərin baş verdiyi dövrdür. Bu dövrdə tənəffüs sistemində, ürək-damar sistemində, qan dövranı siste...