SOVYET TÜRKMENİSTANI’NDA TÜRKMEN DİLİ TARİHİ ÜZERİNE ARAŞTIRMALAR: K. BÖRİYEV ÖRNEĞİ
Journal Title: ULUSLARARASI TÜRK LEHÇE ARAŞTIRMALARI DERGİSİ - Year 2019, Vol 3, Issue 1
Abstract
XX. yüzyılın başı, Türkmen topraklarında değişik kültürel sorunların tartışıldığı ve müzakere edildiği bir dönem olarak tarihe geçmiştir. Söz konusu dönemde yayımlanan eserlerdeki tartışmalar, Türkmen kültürünün başlıca sorunlarından biri olan dil mevzuu üzerine kaleme alınan yazılar ve yayınlar içinde dikkat çeken düşünceler, görüşler ve öneriler şeklinde ortaya çıkmaktadır. O dönemde Türkmen dili üzerinde yapılmış olan araştırmalardan, değişik yerlerde yayımlanmış yazılardan bu hususta bilgi edinme imkânı vardır. Türkmen dili üzerinde yapılan tartışmaların ayrı bir yerinin olduğunu görmek mümkündür. Bununla birlikte geleneksel bir yazarın yenilikçi bir yazara uyarılarını ve önerilerini görmek olanaklıdır. Ayrıca bu yapıtlarda, yenilikçi düşünürlerin kendi aralarındaki tartışmalar da kayda değer niteliktedir. Bu tartışma serüveninde eleştirilen ve eleştiren Kümüşali Böriyev’in (Börüğlu’nun) ayrı bir yeri bulunmaktadır. Ayrıca düşünürün yazıları dönemin Türkmen dili ile ilgili düşünce yapısının anlaşılmasında ehemmiyeti haizdir. Ancak biz bu yazımızda düşünürün “Türkmen dilini ilmi bakımdan öğrenmek işi başlıyor” şeklinde ifadesinin yer aldığı “Türkmen dili” adıyla 1931 yılında “Türkmen Medeniyeti” dergisinde yayınladığı makalesi bağlamındaki görüşlerini açıklanmaya çalışılacağız.
Authors and Affiliations
Tahir AŞİROV, Gurbangeldi MUHAMMEDOV
TÜRKÇENİN TARİHÎ DÖNEMLERİNE AİT YAZILI KAYNAKLARDA EZGİ İLE SORU: TEZKİRE-İ ŞEYH SAFÎ ÖRNEĞİ
Türkçe cümlelerde soru anlamı; soru eki, soru kelimeleri ve vurgu/ton/ezgi ile sağlanır. Soru eki veya soru kelimeleri ile yapılan soru cümlelerini yazılı metinlerde tespit etmek kolaydır. Ancak yazılı metinlerde soru an...
TÜRK DİLİ SÖZLÜKLERİNDE MADDE BAŞI OLARAK BOL-/OL- ve ER-/İ- FİİLLERİ
Bol-/ol- ve er-/i- fiiliyle ilgili farklı bakış açılarıyla hazırlanmış çok sayıda çalışma mevcuttur. Bu çalışmalarda söz konusu fiiller; asıl fiil, yardımcı fiil olarak, birleşik çekimde, karmaşık fiil yapılarında, tarih...
SEKİZİNCİ YÜZYILDAN GÜNÜMÜZE TAKVİMLERİMİZ
Zaman kavramı genel olarak gök cisimlerinin düzenli hareketinden elde edildiği için çok eski çağlardan beri insanlar gökyüzü gözlemlerine önem vermişlerdir. Zamanı ölçerken ölçü aracı olarak Ay’ı ve Güneş’i kullanmışlard...
«АДАМГЕРШІЛІК» КОНЦЕПТІСІНІҢ ШӘКӘРІМ МЕН МЕХМЕТ АКИФ ЭРСОЙ ШЫҒАРМАЛАРЫНДАҒЫ КӨРІНІСІ ЖӘНЕ ОНЫ ОҚЫТУ ӘДІСТЕМЕСІ
Шәкәрім мен Мехмет Эрсой шығармаларындағы «адамгершілік» концептісін анықтай отырып, түркі халықтары поэзиясындағыкөркемдік дәстүрлер сабақтастығын айқындаумен қатар келешек ұрпаққа ұлы аталарымыздың қандай тәлім-тәрбие...
ЭТИМОЛОГ ПРОФЕССОР, ДОКТОР ТУНЖЕР ГУЛЕНСОЙ
Мәҡәләлә күренекле төркиәтсе-ғалим Тунжер Гуленсойҙың төрки телдәренең этимологияһы өлкәһенә бағышланған эшмәкәрлеге ҡарала, этимология фәненең үҫешендә уның роле баһалана.