TANIEC SPINOZY?
Journal Title: The Polish Journal of Aesthetics - Year 2016, Vol 1, Issue 40
Abstract
W literaturze na temat Barucha Spinozy spotyka się nierzadko (choćby w popularnym omówieniu autorstwa Rogera Scrutona czy u Ernsta Cassirera) pogląd, że jego filozofia jest apoteozą bezruchu. Pojawiają się też rzecz jasna głosy odrębne, jak choćby ostatnio Agaty Bielik-Robson, odwołującej się do klasycznej interpretacji dzieła Spinozy autorstwa Gilles’a Deleuze’a, którą można nazwać witalistyczną. Jednakże nikt do tej pory nie próbował przyjrzeć się myśli autora Etyki z perspektywy tanecznej, a więc pokazać, że podstawową kategorią interpretacyjną, szczególnie jeśli chodzi o główne dzieło Spinozy, warto uczynić nie bezruch, ale poruszenie, uporządkowany, pełen życia ruch, taniec właśnie. Niniejszy artykuł proponuje taką interpretację, wysuwając tezę, iż myśl autora Etyki nazwać można filozoficznym tańcem. W tym kontekście zwrócona zostaje uwaga na intrygujące pokrewieństwo między najsłynniejszym portretem Spinozy a obrazem Jana Steena Tańcząca para (1663). Nic nie wiemy na temat tego, czy filozof i malarz utrzymywali wzajemne stosunki, a jednak warto przyjrzeć się tanecznemu duchowi, który przenika dzieło Steena i twórczość Spinozy, choćby po to, by rozprawić się ze stereotypem, że purytańskie społeczeństwo niderlandzkie tamtego okresu było niewrażliwe na piękno ruchu ludzkiego ciała.
Authors and Affiliations
Wojciech Klimczyk
Keywords
Related Articles
- EP ID EP209731
- DOI 10.19205/40.16.2
- Views 106
- Downloads 0
Imagined Hierarchies as Conditionals of Gender in Aesthetics
The attributes of gender in the media are disputable. This can be explained by a conflict generated by culturally acquired alternative imagined hierarchies which are not compatible or may be even contradictory. This arti...
Metaphysical cognition in hermeneutic interpretation: remarks on Grzegorz Sztabiński’s The Writing of Nature – Transcendence III
The article contains a hermeneutic interpretation of the art of Grzegorz Sztabiński, a contemporary Polish artist creating drawings, paintings and installations. It starts with definitions of transcendence, hermen...
The Gender Metamorphosis of Narcissus. Salvador Dalí: Metamorphosis of Narcissus
This contribution is devoted to an interpretation of the artwork, from a gender point of view, Metamorphosis of Narcissus by Salvador Dalí. Dalí’s painting is compared with the Narcissus stories to be found i...
Ciała w glorii. Z antropologicznego archiwum estetyzacji
Archaiczne teksty i artefakty świadczą o tym, że ludzki wygląd, fizjonomię, sylwetkę, urodę, motorykę, a także funkcjonowanie ciała postrzegano jako „znaczące” w osobliwych kontekstach, które warto przypomnieć. Uprawian...
DETERMINANTY DZIEŁA SZTUKI JAKO CONTINUUM OBRAZÓW
Dzieło sztuki istni się obrazami. Determinantami dzieła jako obrazu są: 0. wizja; 1. nośnik obrazu, wytwór lub/i wybrany twór; 2. otoczenie nośnika, w którym jest on ulokowany; 3. funkcjonalny kontekst dzieła; 4. „przedm...