Technologie medyczne stosowane w terapii mięśniaków macicy
Journal Title: European Journal of Medical Technologies - Year 2014, Vol 4, Issue 3
Abstract
Mięśniaki macicy są powszechnie występującym łagodnym nowotworem macicy. U kobiet w okresie reprodukcyjnym zmiany te występują w około 25%, natomiast po tym czasie mięśniaki obserwuje się u ponad 40% kobiet. U większości (około 20-50%) zmiany te nie dają dolegliwości i nie wymagają leczenia. Głównymi objawami mięśniaków macicy są obfite krwawienia miesiączkowe, nieprawidłowe krwawienia z macicy bądź też objawy uciskowe. Jako czynniki utrudniające zajście w ciążę wymienia się zaburzenia w transporcie gamet, zniekształcenie jamy macicy oraz zaburzenia unaczynienia błony śluzowej macicy, utrudniające implantację blastocysty. Mięśniaki macicy niedające objawów zazwyczaj są poddawane jedynie regularnej kontroli lekarskiej, natomiast objawowe mięśniaki są wskazaniem do leczenia. Wśród aktualnie stosowanych metod terapii wymienia się: leczenie chirurgiczne, farmakologiczne, metody małoinwazyjne. Leczenie chirurgiczne obejmuje miomektomię oraz histerektomię. Metody operacyjne są związane ze zwiększoną utratą krwi, typowymi powikłaniami pooperacyjnymi, dłuższym czasem hospitalizacji, a w przypadku histerektomii także nieodwracalnym pozbawieniem płodności, pomimo korzyści całkowitego ustąpienia krwawień z macicy oraz wyższego wskaźnika satysfakcji pacjentek. Pacjentki kwalifikowane do miomektomii, jako alternatywy w celu zachowania płodności, znajdują się w grupie ryzyka wykonania histerektomii ze wskazań nagłych. Ponadto po zabiegach usunięcia mięśniaków obserwuje się wysoki współczynnik ich nawrotów oraz pojawiania się zrostów w jamie otrzewnej. Rola miomektomii jako zabiegu oszczędzającego w leczeniu mięśniaków macicy u kobiet, które pragną zachować płodność, pozostaje nadal kontrowersyjna, szczególnie u tych, które nie rozważają zapłodnienia in vitro. Rozwój choroby zrostowej po operacji wycięcia mięśniaków jest częsty, może obejmować jajowody, powodując czynnik jajowodowy niepłodności. Często stosowane leczenie farmakologiczne, z wykorzystaniem wewnątrzmacicznego systemu uwalniającego lewonorgestrel (LgIUS), także analogów gonadoliberyn (GnRH) ma swoje ograniczenia, a skuteczność terapii nie jest wysoka. LgIUS ma zastosowanie przy objawach krwotocznych miesiączek i nieprawidłowych krwawień z macicy oraz wtedy, gdy mięśniaki są małe i nie powodują lub tylko w niewielkim stopniu zniekształcają jamę macicy. Jako inne farmakologiczne metody leczenia mięśniaków wskazuje się stosowanie selektywnych modulatorów receptora progesteronowego (PRM), selektywnych modulatorów receptora estrogenowego (SERM) oraz inhibitorów aromatazy (Ais). W rozwoju mięśniaków wskazuje się na kluczową rolę stymulacji receptorów estrogenowych, jakkolwiek pojawiające się doniesienia wpływu leczenia ukierunkowanego na receptor progesteronowy podkreślają ważną rolę progesteronu na wzrost tego typu zmian. Skuteczność PRM jest związana z redukcją bólu, krwawienia oraz wielkości mięśniaka od 17 do 24%, a także poprawą jakości życia i płodności. Metody małoinwazyjne wykorzystywane w terapii mięśniaków obejmują embolizację tętnic macicznych (UAE), terapię wiązką ultradźwięków sterowanych magnetycznym rezonansem jądrowym (MRgFUS) oraz laparoskopową okluzję tętnic macicznych (LUAO). Wykorzystanie MRgFUS do termoablacyjnego leczenia mięśniaków zostało zatwierdzone przez FDA (Food and Drug Administration) w 2004 roku. Ten sposób terapii oferuje zachowanie macicy oraz eliminuje konieczność stosowania znieczulenia ogólnego. Zasada działania tej metody wykorzystuje magnetyczny rezonans jądrowy (MRI), który w czasie rzeczywistym pozwala na lokalizację mięśniaków i monitorowanie termoablacji tych łagodnych nowotworów macicy z wykorzystaniem wiązki ultradźwięków ogniskowanej bezpośrednio na guzie. Ocena leczenia następuje bezpośrednio po zastosowaniu całej procedury. LUAO polega na założeniu klipsu naczyniowego na tętnicę maciczną na poziomie tętnicy biodrowej wewnętrznej. Procedura ta wykonywana jest obustronnie. Uzyskane efekty terapeutyczne po zabiegu LUAO są zbliżone do tych uzyskiwanych w UAE. Zastosowanie UAE w położnictwie i ginekologii zostało po raz pierwszy opisane w 1987 roku jako skuteczna metoda w leczeniu krwotoków, pozwalająca uniknąć interwencji chirurgicznej oraz umożliwiająca zachowanie macicy. UAE polega na wprowadzeniu cewnika naczyniowego z wkłucia w okolicy pachwiny do tętnicy udowej aż do tętnicy macicznej. Po umieszczeniu cewnika głęboko w tętnicy macicznej naczynie jest zamykane cząsteczkami alkoholu poliwinylowego. UAE jest kontynuowana do momentu całkowitego zamknięcia przepływu krwi w naczyniu. Istnieje wiele doniesień o pomyślnym zakończeniu ciąży po procedurach małoinwazyjnych (w szczególności UAE), jednak istniejące dowody nie w pełni uzasadniają stosowanie tej metody jako alternatywy dla leczenia farmakologicznego lub chirurgicznego (miomektomia) u kobiet w młodym wieku. Dlatego procedura ta powinna być ostrożnie stosowana u kobiet, które deklarują chęć zachodzenia w ciążę.
Authors and Affiliations
Piotr Szkodziak
Zastosowanie techniki ultrasonograficznej w diagnostyce i leczeniu niepłodności
Problem z poczęciem potomstwa to coraz częstsze zjawisko dotyczące par starających się o dziecko. Według definicji WHO niepłodnością określa się niemożność zajścia w ciążę pomimo regularnego współżycia płciowego utrzymyw...
Influence of Kinesio tape application on masticatory muscles activity evaluated using surface electromyography – a pilot study
Introduction Kinesio tape (KT) application is a treatment option for patients with musculoskeletal problems. High levels of muscle tenderness in trapezius muscle were correlated with high levels of jaw dysfunction. Aim...
Efektywność funkcjonowania szkół rodzenia w opinii kobiet
Szkoły Rodzenia przygotowują rodziców do tzw. aktywnego porodu, dlatego jednym z założeń psychoprofilaktyki jest nabycie umiejętności wspomagania naturalnych mechanizmów rodzenia ze szczególnym uwzględnieniem wsparcia ze...
New technologies in liver fibrosis assessment, with special consideration of dynamic elastography
Liver diseases leading to cirrhosis and liver failure pose a frequent problem encountered in clinical practice by various specialists. The insidious and latent progress of liver diseases, including especially those of in...
Medical simulation in medical science education
Simulation is described as a reproduction, imitation of a phenomenon or action by using the model that is the most accurate copy. Today medical simulation is the one of the most actively developing methods of education i...