Uzasadnienie zdania odrębnego jako wypowiedź dialogiczna na przykładzie wybranych orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego
Journal Title: Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej - Year 2018, Vol 16, Issue 1
Abstract
Artykuł przedstawia próbę ujęcia uzasadnienia zdania odrębnego jako wypowiedzi dialogicznej. U jego podstaw leży przekonanie, że zdanie odrębne, nawet pojmowane jako głos sprzeciwu wobec rozstrzygnięcia sądu, stanowi jakąś wobec niego reakcję, odpowiedź. Jest też silnym argumentem na rzecz twierdzenia, że w sali narad, w ramach składu orzekającego, w czasie rzeczywistym doszło do dialogu, którego śladów można poszukiwać w tekście uzasadnienia rozstrzygnięcia oraz uzasadnieniu zdania odrębnego. Punktem wyjścia analizy jest oczekiwanie, że przynajmniej niektóre wypowiedzi składające się na ich pisemne uzasadnienie będą nawiązywały do argumentacji przedstawionej w uzasadnieniu orzeczenia. Formy owego nawiązywania są przedmiotem niniejszego szkicu. W artykule przyjęto bowiem założenie, że cecha zdań odrębnych określona jako dialogiczność jest czymś więcej aniżeli jedynie przejawem osobistego stylu konstruowania wypowiedzi pisemnych przez jej autora. Artykuł, obok pokazania przejawów dialogiczności zdań odrębnych w praktyce Trybunału Konstytucyjnego zawiera próbę wyjaśnienia tych sytuacji, w których dane zdanie odrębne jest dialogiczne w stopniu niskim (co nie oznacza bynajmniej cechy waloryzowanej negatywnie). Artykuł przedstawia trzy czynniki tego rodzaju: uwarunkowania instytucjonalne związane z organizacją pracy składu orzekającego, potencjał argumentacyjny danej sprawy, wreszcie jej waga aksjologiczna.
Authors and Affiliations
Maciej Wojciechowski
Wpływ klauzuli sumienia i obrony przez kulturę na ocenę elementów struktury przestępstwa
Przedkładane opracowanie poświęcone jest klauzuli sumienia oraz obronie przez kulturę. Początkowe wywody koncentrują się na wyjaśnieniu wskazanych pojęć, poprzez przywołanie dotychczasowych stanowisk doktrynalnych. Zasad...
Reflexivity and the Codification of Legal Ethics. Remarks on the Basis of Paul Ricoeur’s “Little Ethics” Theory
Codes of legal ethics encounter constant waves of criticism. It is pointed out that their disadvantage is, on the one hand, the excessive casuistry, limiting the possibility of taking independent decisions in cases of et...
A Few Questions Concerning Photographs in Court Decisions
The aim of this article is to discuss the infrequent, but noticeable, practice of inserting photographs in court decisions. Against the background of the few existing studies on this practice, which seem to be overly cas...
Uzasadnienie zdania odrębnego jako wypowiedź dialogiczna na przykładzie wybranych orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego
Artykuł przedstawia próbę ujęcia uzasadnienia zdania odrębnego jako wypowiedzi dialogicznej. U jego podstaw leży przekonanie, że zdanie odrębne, nawet pojmowane jako głos sprzeciwu wobec rozstrzygnięcia sądu, stanowi jak...
Instytucje korporacyjne prawniczych zawodów zaufania publicznego w świetle założeń „małej etyki” Paula Ricoeura
Artykuł porusza problematykę instytucjonalnych aspektów prawniczej etyki zawodowej. Na płaszczyźnie teoretycznej pojęcie prawniczych instytucji korporacyjnych poddane jest reinterpretacji w perspektywie elementów „małej...