WPŁYW GWAŁTOWNEGO WEZBRANIA ROZTOPOWO-OPADOWEGO NA DENUDACJĘ ODPŁYWOWĄ Z MAŁYCH ZLEWNI NIśOWYCH (NA PRZYKŁADZIE LEWOBRZEśNYCH DOPŁYWÓW DOLNEJ WIEPRZY)
Journal Title: Baltic Coastal Zone - Year 2009, Vol 13, Issue 2
Abstract
Począwszy od stycznia 2006 roku, w kilku małych zlewniach lewobrzeżnych dopływów Wieprzy, w okolicy Starego Krakowa, rozpoczęto badania właściwości chemicznych i fizykochemicznych wody odprowadzanej do Wieprzy przez cieki oraz przystąpiono do ilościowej i jakościowej oceny odpływu powierzchniowego, a także natężenia transportu materiału rozpuszczonego i zawiesiny. Na przełomie stycznia i lutego 2007 roku zaobserwowano na terenie zlewni gwałtowne ocieplenie, co spowodowało szybkie topnienie pokrywy śnieżnej. Równoległe wystąpienie znacznych opadów deszczu spowodowało, że został uruchomiony spływ powierzchniowy o dużej intensywności. Celem niniejszej pracy jest ocena wpływu obserwowanego spływu powierzchniowego na chemizm wód, transport zawiesiny oraz transport substancji rozpuszczonych poza zlewnię w dwóch lewobrzeżnych dopływach dolnej Wieprzy – Potoku Starokrakowskim i Jarosławiance. Cechą charakterystyczną tych cieków jest głębokie wcięcie ich dolin w dość płaskie podłoże utworzone przez osady zastoiskowe (mułki ilaste z cienkimi wkładkami bardzo drobnoziarnistych piasków) spoczywające na glinach zwałowych. Na uwagę zasługuje silnie rozwinięta sieć hydrologiczna w obrębie zlewni. Podstawą zasilania cieków są wysięki wód gruntowych ze zboczy dolinek oraz okresowo wody drenarskie. Wyniki badań z roku 2006 dotyczące wielkości przepływów w ciekach oraz ładunku zawiesiny i stężeń substancji rozpuszczonych wskazywały na małą intensywność procesów denudacji w obrębie analizowanych zlewni. W okresie wezbrania odnotowano w ciekach kilkadziesiąt razy większe przepływy wody w stosunku do przeciętnych. W Potoku Starokrakowskim przepływ wyniósł 500 l/s, a w Jarosławiance 1500 l/s. Gwałtowne zwiększenie przepływu w ciekach spowodowało uruchomienie transportu zawiesiny w obydwu zlewniach. W Potoku Starokrakowskim odnotowano jej stężenie na poziomie 56,5 mg/l, zaś w Jarosławiance 160,3 mg/l. Dobowy ładunek zawiesiny w okresie wezbrania w Potoku Starokrakowskim wzrósł 145-krotnie, a w Jarosławiance 780-krotnie w stosunku do wartości średniej dla pozostałego okresu badań. W trakcie wezbrania ze zlewni Potoku Starokrakowskiego wynoszone było 2440,8 kg/dobę zawiesiny, zaś ze zlewni drugiego cieku 20774,9 kg/dobę.
Authors and Affiliations
Wacław Florek, Jerzy Jonczak, Celestyna Princ
Keywords
Related Articles
- EP ID EP119414
- DOI -
- Views 126
- Downloads 0
USTALENIE PRZYCZYN SKAENIA WODY NA UJECIU W WOLINIE WRAZ Z PODANIEM SRODKÓW ZARADCZYCH ZAPOBIEGAJACYCH PODOBNEMU SKAŻENIU
Zasadniczym czynnikiem, który był powodem zanieczyszczenia wody na ujeciu w Wolinie było skażenie warstwy wodonosnej prowadzonymi w roku 2003 robotami hydrotechnicznymi na nabrzeżu Dziwnej. Biorac pod uwage fakt ustania...
EXTRACELLULAR ENZYME ACTIVITY IN THE SURFACE MICROLAYER AND SUBSURFACE WATER IN THE COASTAL LAKE DOŁGIE WIELKIE
The paper presents studies on level hydrolytic activity of extracellular enzymes in the surface mi-crolayer and subsurface water in the coastal lake Dołgie Wielkie. The ranking order of the potential enzyme activity rate...
STRUKTURA PRZESTRZENNA USTKI I TENDENCJE ZMIAN W OKRESIE TRANSFORMACJI SYSTEMOWEJ
Opracowanie dotyczy przeobrażeń, jakie dokonały się w Ustce pod względem zagospodarowania przestrzeni miejskiej w okresie zmian systemowych. Zaznaczyć należy, że na obecny kształt struktury przestrzennej i kompozycję Ust...
THE SPECIFICITY OF PRECIPITATION AND THEIR MEASUREMENTS IN THE COASTAL ZONE
The article analyses the weather and climate specificity of coastal zones and their influence on precipitation amounts and frequency. Coastal zones show some phenomena affecting rainfall, which is not observed anywhere e...
SOCIAL, DEMOGRAPHIC AND SETTLEMENT TRANSFORMATIONS IN THE COASTAL AGGLOMERATIONS
Deep and multi-level economic transformations that occurred in the cities and rural areas caused profound changes in the demographic structures. The problems connected with the issue of the demographic transformations in...