Wpływ NSZZ "Solidarność" na funkcjonowanie PZPR w województwie bydgoskim (zarys problemu)
Journal Title: Pamięć i Sprawiedliwość; Pamięć i Sprawiedliwość. Pismo naukowe poświęcone historii najnowszej - Year 2016, Vol 27, Issue 1
Abstract
Do sierpnia 1980 r. niepodważalną władzę w Polsce sprawowała PZPR. Powstanie związku zawodowego „Solidarność” dokonało wyłomu w dotychczasowym monopolu tej partii na władzę i pokazało, że jest wobec niej alternatywa. Sytuacja ta spowodowała z jednej strony przemiany w obrębie PZPR i powstanie struktur poziomych, podjęcie pozorowanego dialogu z nowym podmiotem na scenie społeczno-politycznej, ale jednocześnie prowadzenie w tle przygotowań do siłowej rozprawy. Celem artykułu jest ukazanie tego jak wyglądały wzajemne relacje pomiędzy PZPR a „Solidarnością” w dawnym województwie bydgoskim. Opisano próby rozbijania strajków z sierpnia 1980 r. i wprowadzanie do komitetów założycielskich nowych związków zawodowych ludzi partii, którzy mieli je przejmować, albo doprowadzać do ich organizacyjnego paraliżu. Działania te nie powiodły się ze względu na masowe i autentyczne poparcie dla „Solidarności” ze strony społeczeństwa. Co więcej, PZPR doświadczyła zapaści organizacyjnej, co przejawiało się m.in. masowym odpływem członków partii. Sytuacja pomiędzy obydwoma środowiskami zaostrzyła się wyraźnie w następstwie kryzysu bydgoskiego z marca 1981 r., kiedy to na skutek pobicia przez milicję swoich działaczy „Solidarność” groziła rozpoczęciem strajku generalnego. Strona rządowa zawarła ugodę ze stroną związkową, przez co uniknęła paraliżu kraju, ale skutki tych wydarzeń na wiele miesięcy sparaliżowały jej struktury i uniemożliwiły skuteczne działanie. Sytuację kryzysową w partii przezwyciężono podczas IX nadzwyczajnego zjazdu PZPR, gdzie wezwano jednocześnie do zaniechania jakichkolwiek postaw frakcyjnych i zjednoczenia się wokół kierownictwa partii w celu skutecznej walki z przeciwnikiem politycznym, którego nie nazwano wprost, ale chodziło o „Solidarność”. W następstwie kilka miesięcy później wprowadzono w życie przygotowywany od długiego czasu stan wojenny, który zakończył ostatecznie wzajemne relacje PZPR i „Solidarności”.
Authors and Affiliations
Krzysztof Osiński
Między realizmem a nostalgią. Myśl polityczna emigracyjnych środowisk kresowych (1939–1991)
The subject of the article is the political thought of the circles from the Eastern Borderland that functioned among the Polish wartime exiles and then the post-War pro-independence emigrants. In the introduction, the au...
Primum non nocere. Stanowisko środowiska medycznego wobec problemu aborcji a jego relacje z Kościołem w okresie Wielkiej Nowenny (1956–1966)
The backward treatment during the Stalinist period in 1956 was set against the need to stop uncontrolled abortions. The liberalization of the abortion law was supposed to solve the swollen social problems with the hands...
„Jesteśmy komunistami i przyjaciółmi”. Kontakty pomiędzy Polską Zjednoczoną Partią Robotniczą a Partią Pracy Korei w latach osiemdziesiątych
W latach osiemdziesiątych XX w. stosunki pomiędzy Polską Rzeczpospolitą Ludową oraz Koreańską Republiką Ludowo-Demokratyczną uległy wyraźnej dynamizacji. Jedną z widocznych płaszczyzn tej intensyfikacji stały się relacje...
Aleksandra Ładosia kręta droga do PRL
Powojenne losy Aleksandra Ładosia pozostają najmniej zbadanym okresem jego życia. Kiedy latem 1945 r. zakończył swoją misję kierownika Poselstwa RP w Bernie, pozostał na emigracji. Dzięki pozycji w środowisku ludowców zo...
Sprawozdanie z konferencji naukowej „Stefan Wyszyński wobec oporu społecznego i opozycji 1945–1981”, Warszawa, 3 kwietnia 2017 roku
brak