Zakłady psychiatryczne w Langenhorn, Wiesloch i Lubiążu – komplementarne zespoły urbanistyczne
Journal Title: Architectus - Year 2015, Vol 19, Issue 2
Abstract
Zanim chorzy psychicznie jako „niegodni życia” zginęli w czasie II wojny światowej w narodowosocjalistycznej „Akcji T4”, niemiecka psychiatria słynęła nie tylko ze światowej rangi uczonych, ale też ze wspaniałych zakładów psychiatrycznych. Były one profesjonalnie zorganizowane według najnowszych osiągnięć w tej dziedzinie medycyny i – w swojej szczytowej fazie – niezwykle malowniczo zaaranżowane pod względem urbanistycznym. Niektóre z nich nasuwają skojarzenia z Howardowskim ruchem „miast ogrodów”, w Niemczech realizowanym w praktyce po utworzeniu w 1902 r. „Deutsche Gartenstadtgesellschaft”. Bezpośrednio można je wywieść ze szpitali pawilonowych, ale nie ulega wątpliwości, że tworzyły samowystarczalne osady z przemyślanymi założeniami parkowymi. Właśnie w takich zakładach (które po wojnie wznowiły swoją działalność) niezamożnym pacjentom, zarówno tym rokującym powrót do zdrowia, jak i nieuleczalnie chorym, zapewniono opiekę medyczną wraz z odpowiednią terapią i godne warunki egzystencji. Niemieckie zakłady psychiatryczne budowane od ostatniego dziesięciolecia XIX w. do lat 20. XX stulecia były ukoronowaniem zarówno dążeń lekarzy, ściśle współpracujących z architektami, do zrealizowania najlepszej tego typu placówki, jak i konsekwentnej polityki władz w celu utworzenia sieci zakładów krajowych i prowincjalnych. W rezultacie powstały niespotykane gdzie indziej zespoły urbanistyczne. Zaprezentowane w tym artykule jako przykładowe zakłady w Langenhorn, Wiesloch i Lubiążu ukazują związek układu planu, architektury budynków i założenia parkowo-ogrodowego dostosowanego do ukształtowania terenu z nowymi postępowymi metodami terapii.
Authors and Affiliations
Małgorzata Wójtowicz
Notes on the combination of logical argumentation and qualitative methods in diagnosis of the built environment
Paper presents the methodology and samples of research on using the combination of logical argumentation and qualitative methods in diagnosis of the built environment. The ways of using the space-syntax analysis as an ex...
Protection and documentation of traditional space of Szklarska Poręba – attempts to preserve the genius loci
The article discussed the role that the subsequent artistic colonies played in shaping the local colouring scheme of Szklarska Poręba. It also presents the specificity of architectural and urban complexes of the town and...
Zmiany w przestrzeni wrocławskich osiedli w latach 1997–2017 jako podstawa kształtowania wizerunku miejsca
Podstawą kształtowania wizerunku miejsca jest zawsze określona przestrzeń, odbierana i oceniana przez użytkowników. Każda dostrzegalna, trwała zmiana w krajobrazie może wpływać na wizerunek miejsca w umysłach odbiorców....
Arctic communities of Magerøya island as an example of reconstruction of early spatial structures and reactivation of local communities
The article regards the reconstructed and innovative architecture of the northernmost region of Norway – Finnmark whose settlement structure was completely destroyed by German occupiers in the winter of 1944/1945. In the...
Relikty piwnicy z XVI w. przy kościele Wniebowzięcia NMP w Gdańsku
Kościół Wniebowzięcia NMP w Gdańsku, jedna z największych ceglanych świątyń gotyckich na świecie, pozbawiony jest kaplic zewnętrznych – z wyjątkiem Izby Rajców. Jego forma nie jest jednak wynikiem realizacji jednego pro...