Galicyjska wersja panslawizmu czeskich badaczy Lwowa w ujęciu Eugena Cehelskiego
Journal Title: Edukacja Muzyczna - Year 2016, Vol 11, Issue 11
Abstract
Artykuł poświęcony jest czesko-ukraińskim związkom w dziedzinie sztuki, w tym sztuki muzycznej XIX wieku. Szczególne miejsce w historii badań nad kulturą słowiańską w Galicji zajmuje panslawistyczna etyczno-filozoficzna teoria czeskich badaczy i muzyków, która powstała w latach 40. i była kontynuowana do końca lat 70. XIX wieku. Wśród jej autorów byli Czesi, działający we Lwowie oraz w innych miastach Galicji: Karol Władysław Zapp (1812–1871), Vaclav Dunder (1811–1872), Ludwig Ritter von Rittersberg (1809–1858), Maks Konopásek (1820–1879). Główne idee ich prac, napisanych we Lwowie, podane są w niniejszym artykule w ujęciu ukraińskiego badacza Eugena Cehelskiego (1912–1980), który poświęcił problemowi „lwowskiego panslawizmu” pracę doktorską (Praga, 1936). Praca ta powstała w wyniku kilku bodźców: rozwoju muzykologii, tudzież folklorystyki, zarówno polskiej, jak i ukraińskiej, we Lwowie; intensywnych relacji panslawistycznych o różnej proweniencji w Pradze i w Galicji; wielce sprzyjających warunków społecznych (m.in. zainteresowanie problemami narodowościowymi w kulturze); inspiracji wywołanych wysokim poziomem nauk humanistycznych na Uniwersytecie Karola, także szerokim zakresem tematycznym badań. Główne zagadnienia, które próbuje zbadać Cehelski, to: kultura muzyczna Galicji w kontekście wielonarodowych więzi integracyjnych; wpływ czeskich muzyków, którzy pracowali i przebywali w Galicji, na rozwój kształcenia zawodowego, wykonawstwa i myśli muzycznej, a także na działalność amatorskich towarzystw muzycznych; poszukiwanie wspólnych korzeni kultur słowiańskich; debata wokół problemów ogólnosłowiańskiego panslawistycznego ruchu w filozofii i jej zastosowanie wobec kultury muzycznej. Dla Cehelskiego najbardziej istotnym okazał się fakt, iż na fali romantycznego uniesienia i zainteresowania korzeniami swego narodu odbywa się głębsze zrozumienie wspólnych cech, jednakowo charakterystycznych dla każdego z narodów słowiańskich.
Authors and Affiliations
Любов [Luba] КИЯНОВСЬКА [KIJANOWSKA-KAMIŃSKA], Олена [Olena] ПАРІС [PARIS]
Igor Stravinsky and Vaslav Nijinsky – artists and visionaries on the threshold of a new era
The composer Igor Stravinsky and the dancer and choreographer Vaslav Nijinsky crossed their creative paths at the beginning of the twentieth century, which made them revise their approach to art and introduce it in a new...
Refleksja egzystencjalna i patriotyczna w twórczości Augustyna Blocha
Twórczość Augustyna Blocha nosi piętno swoistej dychotomii. Z jednej strony pojawiają się w niej wątki żartobliwe, podszyte autoironią i humorem, z drugiej zaś głęboko refleksyjne, naznaczone piętnem lęku przed śmiercią,...
Rodzaje faktury w utworach dla dwóch pianistów w twórczości współczesnych kompozytorów śląskich
The issues of texture in piano pieces of Silesian composers, written from 1953 to 2008. The object of the study were 6 compositions for 2 grand pianos or four hands of the following composers: Józef Świder, Allegro. Mode...
The Typology of Contemporary Ukrainian Ballet: A Musicological Perspective
In this article the author presents an original typology of contemporary ballet from a musicological standpoint. On the one hand, the proposed classification is based on already existing typologies of ballet as a dance g...
Dialogue in Sonata for Two Violins Op. 10 by Henryk Mikołaj Górecki from a Performer’s Perspective
The article aims at defining the specificity of dialogue in Sonata for two violins Op. 10 by Henryk Mikołaj Górecki from the point of view of the performer. This piece, though created in the early period of the composer...