Pamięć prospektywna – pojęcia, metody badania, podłoże neuroanatomiczne oraz jej deficyty w chorobach psychicznych
Journal Title: Psychiatria Polska - Year 2013, Vol 47, Issue 2
Abstract
W ostatnich dwóch dekadach zeszłego stulecia nastąpił zwrot w badaniach nad pamięcią. W psychologii pamięci rozwinęło się podejście określone jako ekologiczne, które wynikało z krytyki podejścia laboratoryjnego. Jednym ze skutków tej zmiany było zapoczątkowanie badań nad pamięcią obejmującą plany na przyszłość, co zaowocowało wyodrębnieniem się pojęcia pamięci prospektywnej (prospective memory). Pamięć prospektywna wykorzystywana jest w wielu aspektach życia codziennego. Dotyczy zapamiętywania planów i zamiarów, jest związana z pamiętaniem o wykonaniu określonej czynności czy zadania w przyszłości. Wyróżnia się pamięć prospektywną opartą na zdarzeniach (event-based prospective memory), pamięć prospektywną opartą na czasie (time-based prospective memory) oraz pamięć prospektywną opartą na aktywności (activity-based prospective memory). Obecnie badania na temat pamięci prospektywnej mają już swój własny paradygmat badawczy i narzędzia pomiaru a zainteresowanie badaczy tym zagadnieniem systematycznie wzrasta. Oceny pamięci prospektywnej dokonuje się na różne sposoby. Wśród nich najczęściej wymieniane są: a) kwestionariusze, b) testy psychologiczne, c) procedury eksperymentalne. Wśród tych ostatnich wprowadzić można dodatkowo rozróżnienie na eksperymenty prowadzone w warunkach naturalnych oraz procedury laboratoryjne. W literaturze polskojęzycznej, nadal niewiele jest prac związanych z tym tematem. Celem artykułu jest przybliżenie zagadnienia pamięci prospektywnej, przegląd badań dotyczących metod jej pomiaru stosowanych w badaniach naukowych i praktyce klinicznej, podłoża neuroanatomicznego oraz sprawności funkcjonowania pamięci prospektywnej w wybranych zaburzeniach psychicznych. Praca ma także na celu zwrócenie uwagi klinicystów na pamięć prospektywną jako obszar istotny dla pełnej diagnozy procesów poznawczych.
Authors and Affiliations
Monika Wiłkość, Paweł Izdebski, Ludmiła Zając-Lamparska
Keywords
Related Articles
- EP ID EP125556
- DOI -
- Views 168
- Downloads 0
Syndrome of inappropriate antidiuretic hormone secretion in the course of treatment with venlafaxine – case report
Treatment with some drugs may induce hyponatraemia secondary to the syndrome of inappropriate antidiuretic hormone secretion (SIADH). This is a report of a 52-year-old man who developed hyponatraemia after starting venla...
Czy można ocenić ryzyko samobójstwa?
Samobójstwo to nie tylko problem medyczny ale i społeczny. Ważne jest, aby móc ocenić ryzyko samobójstwa, aby trafniej zastosować działania profilaktyczne. Należy wziąć pod uwagę szereg czynników, które mogą przyczynić s...
Zespół pieczenia w jamie ustnej (burning mouth syndrome) – koncepcje patogenetyczne i terapeutyczne
Zespół pieczenia w jamie ustnej (BMS – bourning mouth syndrome) jest to przewlekły zespół bólowy charakteryzujący się uczuciem bólu, pieczenia i suchością w obrębie błony śluzowej jamy ustnej, niezwiązany z jej patologią...
Correlations between working memory effectiveness and depression levels after pharmacological therapy
Aim. The goal of the study was to identify possible associations between spatio-visual performance and verbal working memory, evaluated on admission, with the remission degree, assessed by the HDRS after 8-week pharmacot...
Münchausen syndrome by proxy
Münchausen syndrome by proxy (MSBP), is a psychiatric disorder, a particular form of child abuse. An impaired emotional relationship exists mainly between the mother and her child. According to the variety of victims’ sy...