Poeci-poezja-kultura. Kilka myśli Witolda Gombrowicza i Janusza Stanisława Pasierba
Journal Title: Język - Szkoła - Religia - Year 2015, Vol 0, Issue 2
Abstract
W artykule przedstawiono kilka myśli polskich twórców: Witolda Gombrowicza i Janusza Stanisława Pasierba na temat kultury w ogólności, a poezji i poetów w szczególności. Wedle Gombrowicza współczesna kultura skompromitowała się jako mechanizm „uwięzień”, system konwenansów i przymusów uniemożliwiających człowiekowi tworzenie własnego „kształtu”. Innymi słowy: kultura unicestwia podmiotowe człowieczeństwo i z tego względu nie tylko można, ale wręcz trzeba wydać ją jako „łup” obserwatorowi-prześmiewcy. Ten ostatni, prowadząc w samotności „z góry” zaplanowaną grę, szydzi z kultury jako określonej „formy”. Zupełnie inaczej jest u Pasierba: samotność jest tu nierzadko czymś w rodzaju tragicznego „powołania”, które jednak od czasu do czasu przybiera niezwykle pogodne oblicze. Zarówno sam autor Liturgii serca, jak i niektóre postaci przywoływane przezeń, chociażby na kartach esejów, przypominają strażnika powiązań między tym, co widzialne, dotykalne, empirycznie weryfikowalne a sferą ukrytą, nie zawsze i każdemu dostępną. Różnica między wrażliwością Pasierba – humanisty ładu, nadziei i Gombrowicza, będącego „materiałem na humanistę” o „patologicznym” ukierunkowaniu, jest więc wyraźna, niepodlegająca dyskusji.
Authors and Affiliations
Piotr Koprowski
Spoglądanie „zazdrosnym okiem” a grzech invidia w historii języka polskiego
Artykuł poświęcony jest analizie trzech dawnych nazw czwartego spośród grzechów głównych, grzechu invidia. Jednostki te łączy jedna wspólna cecha, ich etymonem jest czasownik oznaczający ‘widzieć’, nawiązujący do mowy ci...
Wizerunek Jezusa Chrystusa w odwołaniach Jana Pawła II do literatury polskiej
Artykuł Anastazji Seul pt. Wizerunek Jezusa Chrystusa w odwołaniach Jana Pawła II do literatury polskiej dotyczy zagadnień chrystologicznych, które są obecne w literaturze polskiej cytowanej przez papieża. Autorka, dokon...
Wieża się często chowa… Obraz kościoła w etymologiach ludowych nazw miejscowości
Obraz kościoła zawarty w etymologiach ludowych nazw polskich miejscowości jest stereotypowy, ale stosunkowo bogaty. Obejmuje następujące elementy: obecność w architekturze kościelnej wież (np. Częstochowa ‘miejscowość, w...
Preventing genocide against the Rohingya muslim minority in Myanmar
Although Myanmar appeared to make positive steps towards the realization of its human rights obligations since the end of a lengthy military rule, General Thein Sein marked a new era of overt discrimination against ethni...
U źródeł chrześcijaństwa. Portret św. Brunona z Kwerfurtu w powieści "Jest tu chłopiec" Anny Lisowskiej-Niepokólczyckiej
Początki państwa polskiego i jego chrystianizacja stały się przedmiotem wielu powieści historycznych z różnych okresów literackich i skierowanych do różnych odbiorców. Napisali o tym m.in. Józef Ignacy Kraszewski, Walery...